چگونه یک طرح تجاری موفق بنویسیم؟

طرح تجاری به شما کمک می‌کند تا کسب و کار خود را گسترش دهید، از رقبای خود پیشی بگیرید و به اهداف خاصی که در سر دارید برسید.

طرح تجاری – Business Plan یکی از امور ضروری برای موفقیت هر کسب و کاری است. این طرح اطلاعات کاملی در رابطه با کسب و کار در اختیار شما می‌گذارد که می‌توانید از این اطلاعات جهت ارزیابی وضعیت کسب و کار خود بهره ببرید. طرح تجاری یا کسب و کار سندی مکتوب است که به توصیف جزئیات کسب و کار جدید یا کسب و کار فعلی که قصد حرکت در مسیر موفقیت را دارد، می‌پردازد. به عبارت دیگر این طرح نوعی نوشتار است که تمام مراحل را تا اجرای ایده تشریح می‌کند. طرح کسب و کار به ارزیابی برنامه کسب و کار از طریق مطالعه‌ای جامع می‌پردازد.

طرح کسب و کار- Business Plan گاهی برای مشاغل موجودی که قصد دارند در مسیر موفقیت حرکت کند، آماده می‌شود. بنابراین می‌توان گفت طرح کسب و کار به بررسی و تشخیص جزئیات مهمی از کسب و کار می‌پردازد، از جمله: چه چیزهایی قرار است بفروشید؟ چطور باید برای فروش محصولات برنامه ریزی کنید؟ چه هدف و چشم اندازی دارید؟ میزان سرمایه مورد نیاز شما چقدر است؟ چه پیش‌بینی‌های مالی دارید؟ طرح رقابتی شما چه مزیتی دارد؟ جواز، اسناد و اجاره‌های مورد نیاز کدامند؟

طرح تجاری – Business Plan چیست؟

طرح کسب و کار- Business Plan یا طرح تجاری، سندی مکتوب شامل اطلاعات مالی و زمانی و فازهای اجرایی پروژه همراه با تمام جزئیات است. پس از شکل‌گیری یک کسب و کار برای تبدیل ایده‌های آن به سند قابل اجرا به یک طرح تجاری نیاز خواهید داشت. شاید نام طرح توجیه اقتصادی را بیش از طرح تجاری شنیده باشید. طرح توجیه اقتصادی زیرمجموعه‌ای از طرح تجاری و کسب و کار است. در طرح توجیه اقتصادی در اصل هزینه‌های کلی پروژه از خرید مصالح و میزان فروش و زمان بازپرداخت مورد بررسی قرار می‌گیرد. در حالی که در طرح‌های تجاری علاوه بر اطلاعات مالی، اطلاعات دیگری از پروژه نیز درج می‌شود. البته برای افزایش کارایی، مدیریت پروژه معمولا هر دوی آن‌ها را روی یک طرح پیاده می‌کند.

از دیگر تفاوت‌های طرح کسب و کار- Business Plan با طرح توجیه اقتصادی این است که، طرح توجیه اقتصادی اصولا برای ارائه به بانک تنظیم می‌شود. بانک‌ها تنها با امور مالی سروکار دارند نه فازهای اجرایی. زیرا بانک‌ها برای اعطای وام وابسته به اجرای دقیق فازبندی، اصولا خودشان چارچوب اجرایی تنظیم می‌کنند.

قبل از تنظیم طرح کسب و کار- Business Plan از توان خود در پیاده‌سازی ایده‌ها مطمئن شوید. با کمک آزمون‌های استعداد سنجی اینترنتی می‌توانید از توان اجرایی بالقوه خود آگاه شوید. این آزمون‌ها میزان توان شما برای اجرای ایده‌ها را مشخص می‌کنند.

دلیل نیازمندی ما به طرح کسب و کار- Business Plan چیست؟

طرح کسب و کار- Business Plan به شما کمک می‌کند تا کسب و کار خود را گسترش دهید، از رقبای خود پیشی بگیرید و به اهداف خاصی که در سر دارید برسید. تفاوتی ندارد به تازگی کسب و کار خود را شروع کرده‌اید یا چندین سال است کار می‌کنید، در هر صورت به طرح کسب و کار نیاز خواهید داشت. این طرح کلید موفقیت شما برای این است که بدانید کسب و کارتان قابلیت پیشرفت دارد یا خیر.

در ادامه سه دلیل نیازمندی به طرح کسب و کار- Business Plan ذکر شده است:

۱. طرح کسب و کار- Business Plan برای جذب سرمایه‌گذار ضروری است.

جذب سرمایه‌گذار مستلزم اثبات سودآور بودن سرمایه‌گذاری به طرف مقابل است. به عبارت دیگر شما ابتدا باید دلیل چرایی سرمایه‌گذاری در کسب و کار خود را به او نشان دهید. سرمایه‌گذاران و بانک‌ها برای ارائه تسهیلات باید ابتدا از سودآور بودن کسب و کارتان اطمینان حاصل کنند.

طرح کسب و کار- Business Plan خوب طرحی است که:

• نشان دهنده جدی بودن شما در کسب و کارتان باشد.
• در جهت درک ایده‌های کسب و کار شما به سرمایه‌گذاران کمک کند.
• سود و مسیر کسب سود پیشبینی شده کسب و کار شما را نشان دهد.
• به عنوان طرح بازاریابی برای جذب بودجه به شما کمک کند.

۲. طرح کسب و کار- Business Plan تمام کارها را اولویت بندی می‌کند.

طرح کسب و کار- Business Plan یکی از ابزارهای ارزشمند برای یاری شما در جهت دستیابی به اهداف بلندمدت است. طرح تجاری به کسب و کار شما جهت می‌دهد، اهدافتان را تعریف می‌کند، راهبردهای اجرایی برای رسیدن به هدف‌های گفته شده ترسیم می‌کند و در شناخت و مدیریت پستی و بلندی‌های این مسیر به شما کمک می‌کند.

آماده‌سازی طرح کسب و کار- Business Plan امکان شناسایی اهداف و استراتژی‌های رسیدن به آن‌ها را برای شما فراهم می‌کند. این مسئله باعث تمرکز و صرف انرژی بر روی مسیرهای درست می‌شود و از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری می‌کند.

ایده خوب پس از داشتن یک طرح کسب و کار- Business Plan خوب بررسی و بروزرسانی منظم آن است.

• به اهداف و استراتژی‌های خود بیندیشید.
• عملی بودن استراتژی‌های خود را ارزیابی کنید.
• خود را با تغییرات جدید محیطی سازگار کنید.
• از فرصت‌های جدید برای یافتن راه مناسب بهره لازم را ببرید.

۳. طرح کسب و کار- Business Plan امکان کنترل کسب و کارتان را به شما می‌دهد.

طرح کسب و کار- Business Plan امکان نگاه به عقب و شناسایی موارد مؤثر بر کسب کارتان را به شما می‌دهد. همچنین با کمک طرح کسب و کار می‌توانید آنچه که باعث بهبود کسب و کار می‌شوند را شناسایی کنید. اگر تیمی برای فعالیت دارید، با کمک برنامه ریزی می‌توانید چگونگی بازخورد آن‌ها در مورد ایده‌ها و پیشرفت‌های احتمالی را شناسایی کنید. اعضای تیم شما به دلیل این که در کسب و کارتان مشارکت دارند به این مسئله اهمیت خواهند داد.

فرآیند برنامه ریزی و طرح کسب و کار- Business Plan باعث می‌شود درباره عوامل مؤثر بر کسب و کار خود مهارت‌هایی بدست آورید. با طرح کسب و کار به‌جای این که درباره آینده نگران باشید، کسب و کار و نحوه معیشت خود را کنترل خواهید کرد.

طرح کسب و کار- Business Plan در چند مرحله نوشته می‌شود؟

شاید بهتر باشد در پاسخ به چیستی طرح کسب و کار- Business Plan به نحوه نوشتن آن اشاره کرد. زیرا در این پاسخ هم چیستی طرح کسب و کار- Business Plan و هم آموزش چگونگی نوشتن آن نهفته است.

مراحل نوشتن طرح کسب و کار- Business Plan عبارتند از:

۱. مزیت‌های رقابتی کسب و کار خود را معین کنید

این سؤال زمانی مطرح خواهد شد که شما بخواهید برای طرح کسب و کار- Business Plan خود از سایر کسب و کارهای موفق مثل دیجی کالا، اسنپ و غیره کپی کنید. پاسخ این پرسش همان چیزی است که موفقیت یا شکست شما را تعیین خواهد کرد.

پس اگر پاسخی برای این سؤال ندارید، یک پاسخ مناسب برای آن بیابید. مثلاً اگر می‌خواهید از اسنپ الگوبرداری کنید، می‌توانید با جذب رانندگان معتمد یا راه‌اندازی بخشی ویژه برای بانوان و یا اعطای کارت تاییدیه به رانندگان برتر یک مزیت رقابتی ایجاد کنید. در چنین مواقعی به کاهش هزینه‌ها اصلا فکر نکنید، زیرا این تصور کسب و کار شما را به ورشکستگی می‌کشاند. مزیت رقابتی در این جا تنها درباره کیفیت خدمات ممکن خواهد بود. البته که افزایش کیفیت، افزایش هزینه‌ها را هم در پی خواهد داشت.

۲. هزینه‌ها را محاسبه کنید (طرح توجیه اقتصادی)

امروزه مدیران کسب و کارها با تلفیق نظرات مدیریت مالی، مدیریت پروژه و مدیریت استراتژی اقدام به تدوین طرح کسب و کار- Business Plan می‌کنند. با این روش هزینه تولید بسیاری از کالاها را می‌توان کاهش داد. بسیاری از شرکت‌ها در حال حاضر تنها با تکیه بر ایده‌ی کاهش هزینه تولید کسب و کار خود را گسترش می‌دهند. ایده‌های تکنولوژیکی و یا ایده تولید کالا در چین از جمله ایده‌های کاهش هزینه‌ها هستند. هنگام بحث از اقتصاد باید فکر اقتصادی داشت. در نتیجه شمایی که در یک کشور توسعه یافته که مردم آن حاضرند برای خرید محصولات داخلی هزینه بیشتری پرداخت کنند زندگی نمی‌کنید، دلیلی برای حذف ایده تولید محصولات در چین ندارید. اگر هزینه تولید محصول مورد نظر در چین کمتر است حتما به تولید آن در چین بیندیشید.

اصلی‌ترین راه برای کاهش هزینه‌ها، استفاده از نیروی انسانی ارزان قیمت است. تعداد زیادی از شرکت‌ها در دنیا اصلا تولیدکننده نیستند. این شرکت‌ها تنها با برندسازی، کالاهای تولیدی دیگر شرکت‌ها را با قیمتی بالاتر می‌فروشند. تولید یک کالا در نگاه اول پرهزینه‌تر از خرید آن کالا به نظر می‌رسد. در واقع هم چنین است. یعنی شما هنگام عمل متوجه خواهید شد که هزینه‌های جانبی و مشکلات تولید کالا به قدری زیادند که خرید همان کالا و برندسازی برای آن مقرون به صرفه‌تر است.

شرکت ایتالیایی یونیک یک شرکت لوازم خانگی بسیار معروف است. این شرکت اصلا تولیدکننده نیست، بلکه محصولات تولیدی شرکت‌های دیگر را عرضه می‌کند. بنابراین تنها هزینه برندسازی را می‌پردازد و با هزینه تولید کاری ندارد.

بیش از صدها برند در سطح دنیا هستند که از همین طرح کسب و کار- Business Plan و ایده استفاده کرده و هزینه‌های خود را کاهش داده اند.

در طرح کسب و کار- Business Plan تمام هزینه‌های مصرفی از اجاره مکان تا خرید لوازم اولیه و دستمزد کارکنان باید محاسبه شود. حال در مرحله تعیین هزینه‌ها باید لیستی از تمام لوازم و مواد مورد نیاز تهیه شود. این مسئله به قدری اهمیت دارد که بسیاری از شرکت‌ها تهیه آن را در یک بند جداگانه اعلام کرده اند.

در صورت تدوین طرح کسب و کار- Business Plan در قالب یک نرم‌فزار، جداول آن برای امکان جستجو باید جدای از هم تدوین شوند. اما در غیر این صورت به جداسازی لوازم اولیه از هزینه لازم برای خرید آن‌ها نیازی نخواهد بود.

جداسازی این دو مورد و تدوین آن‌ها در جداول جداگانه یکی از اصول حسابداری است. در صورتی که قصد انجام این کار را دارید می‌توانید از کتاب‌های اصول حسابداری کمک بگیرید. با مطالعه کتاب‌های مذکور اصول انجام این کار را خواهید آموخت و از انباشتگی داده‌ها جلوگیری خواهید کرد.

۳. محل‌های تامین کالای اولیه را همراه با هزینه آن‌ها مشخص کنید

ذکر محل تامین مواد اولیه، نوع قرارداد با شرکت تامین کننده، شرایط فسخ قرارداد، هزینه‌های سالانه و ماهانه و نرخ افزایش قیمت طی سنوات در طرح کسب و کار- Business Plan ضروریست. تفاوتی ندارد که شما تولیدکننده باشید یا عرضه کننده، زیرا در هر حالت کالایی به عنوان مواد اولیه خواهید داشت.

اگر شرکت تامین مواد اولیه جایگزین دارید، تمام موارد گفته شده را درباره آن شرکت نیز در طرح کسب و کار- Business Plan خود تالیف کنید. چرچیل شخصی بود که همیشه به شرایط بد هم فکر می‌کرد و برای آن نقشه می‌کشید. به همین دلیل بسیاری از افراد او را به بدبینی می‌شناختند. در حالی که صفت شکست ناپذیری او شهرت بیشتری داشت.

پس برای جلوگیری از مواجهه با شکست، در تدوین طرح کسب و کار- Business Plan خود بدترین حالات را در نظر بگیرید. سپس مطابق با آن برای آینده نقشه بکشید.

۴. در تدوین طرح کسب و کار- Business Plan به فکر مشخص کردن بازار فروش محصولات نیز باشید

مشخص کردن بازار فروش یکی از مراحل مهم تدوین طرح کسب و کار- Business Plan است. بازارهای فروش دو نوعند؛ بازارهای کوچک و بازارهای بزرگ. بازارهای کوچک نرخ بازگشت سرمایه زیادی ندارند. بازارهای بزرگ نیز به سرمایه اولیه بیشتری نیاز دارند، زیرا رقابت در بازارهای بزرگ تنگاتنگ است. حال اگر سرمایه مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در بازارهای بزرگ را ندارید، می‌توانید از بازارهای کوچک شروع کنید. اما برای بزرگ شدن برنامه داشته باشید.

مدیر برند زارا که دومین فرد ثروتمند جهان در سال 2017 لقب گرفت، در ابتدا یک خرده فروش بود، اما در حال حاضر کمتر فروشگاه عرضه کننده پوشاک را می‌توان یافت که لباس‌های برند زارا را عرضه نکند. پس شروع از بازارهای کوچک مهم نیست، بلکه برنامه ریزی برای رسیدن به بازارهای بزرگ است که اهمیت دارد. با سرمایه‌گذاری پتانسیل‌های تولید کالای خود را افزایش دهید. بسیاری از صاحبان صنایع به دلیل عدم اطمینان به کالاهای تولیدی خود شکست خورده اند.

هنگام مشخص کردن بازار فروش در طرح کسب و کار- Business Plan به موارد زیر دقت کنید:

• وسعت بازار هدف شما چقدر است؟
• چه تعداد رقیب در این بازار دارید؟
• کالاهای مشابه با کالای شما در این بازار با چه قیمتی عرضه می‌شوند؟
• کیفیت کالاهای مشابه که در این بازار عرضه می‌شوند در چه درجه‌ای است؟

۵. مشخص کنید که محصول شما کدام قشر را هدف قرار می‌دهد

مشخص کردن قشر هدف یکی دیگر از مراحل تدوین طرح تجاری است. شما پس از مشخص کردن بازار فروش باید به فکر بازاریابی باشید. برای بازاریابی نیز باید قشر هدف محصولات خود را بشناسید.

به طور مثال پیشنهاد تولید نرم‌افزار صوتی برای قرآن و کتب مذهبی شاید در نگاه اول چندان جالب نباشد، اما فکر اقتصادی و کاربردی است، زیرا کتب مذهبی در بین تمام اقشار جامعه طرفدار دارند. بنابراین با اجرای ایده‌های نو درباره آن‌ها می‌توان افرادی از تمام اقشار را جذب کرد. یک شرکت یا سازمان فرهنگی که در زمینه عرضه کتاب فعالیت دارد باید تمام کتاب‌ها را عرضه کند نه فقط کتب روشنفکر مابانه. در بازار اقتصادی باید اقتصادی بود.

۶. مکان شرکت را معین کنید

برای تدوین طرح کسب و کار- Business Plan شما باید اطلاعاتی درباره هزینه‌های اولیه داشته باشید. علاوه بر این تعیین هزینه‌هایی نظیر اجاره بها و همچنین وسعت بازار هدف از جمله موارد نیازمند به مشخص کردن محل کسب و کار هستند.

۷. در طرح کسب و کار- Business Plan شرایط سرمایه‌گذاری را مشخص کنید

جذب سرمایه‌گذار یکی از دلایل مهم موفقیت شرکت‌های بزرگ است. بسیاری از این شرکت‌ها جذب سرمایه‌گذار را یکی از اهداف اولیه در طرح کسب و کار- Business Plan خود معین کرده بودند.

مثلا یکی از مدیران پروژه در خاطرات خود می‌گوید: زمانی که طرح کسب و کار- Business Plan خود با موضوع طراحی اولین برج خنک‌کننده در ایران را به یک سرمایه‌گذار نشان دادم، او از ما درباره امکان بازنویسی طرح بهتر پرسید. در حالی که ما پس از 5 سال زحمت و با روش مهندسی معکوس روی یک برج خنک‌کننده آلمانی موفق به تدوین این طرح شده بودیم. پس از سه ماه تحقیق، برج خنک‌کننده با نصف بودجه برج آلمانی آماده شد. سرمایه اصلی اجرای این طرح توسط سرمایه‌گذار شخصی تامین شد.

پس در زمان تدوین طرح کسب و کار- Business Plan خود را به‌جای سرمایه‌گذار بگذارید. از خودتان بپرسید که آیا امکان بازنویسی این طرح با هزینه‌ای کمتر وجود دارد؟.

۸.  سرمایه‌گذار شما کیست؟

یکی از شرکت‌های نرم افزاری در تایوان پس از رسیدن به مرز ورشکستگی، سرمایه‌گذار خود را تغییر داد. این شرکت توانست از طریق جذب دولت تایوان برای سرمایه‌گذاری از ورشکستگی نجات پیدا کند. امروزه این شرکت با مایکروسافت رقابت می‌کند. در نتیجه سرمایه‌گذار دولتی بهترین سرمایه‌گذار است که می‌توانید برای کسب و کار خود بیابید.

در طرح کسب و کار- Business Plan خود سرمایه‌گذار بالقوه را مشخص کنید. با این روش می‌توانید روی او متمرکز شوید و او را به سرمایه‌گذار بالفعل تبدیل کنید.

۹. استراتژی کلی کالای شما چیست؟

استراتژی تولید کالاها به دو شکل است: لوکس و عامه پسند. اما شرکت‌های هوشیار مانند بنز کالایی برای هر دو سلیقه تولید می‌کنند. مثل بنز عمل کنید! سنجش سلیقه کاربر می‌تواند در طراحی کالا، قیمت کالا و نام کالا شما را به فردی برنده تبدیل کند.

یک شرکت تولید کود در ایران، با هوشیاری خود اقدام به بسته بندی کود در یک بسته خارجی و با یک نام خارجی کرد. پس از مدتی به فروش بالایی دست یافت. دلیل این امر کیفیت بالای کود تولیدی بود. دریافت بهترین بازخورد از کود توسط مشتریان، باعث شد تا پس از مدتی به ایرانی یا خارجی بودن برند کود اهمیت ندهند.

نتیجه‌ای که از این مطلب حاصل می‌شود این است که حتی با کمترین هزینه نیز می‌توان طرح تجاری تدوین کرد و به تولید کالا پرداخت. هستند کسانی که با هزینه‌ای کمتر کالایی مشابه با کالای شما تولید می‌کنند. پس همیشه تعادل میان هزینه و کیفیت محصول را حفظ کنید.

7 نکته برای نوشتن طرح کسب و کار- Business Plan مناسب

نکاتی که قصد داریم در ادامه مطلب ذکر کنیم، برای نوشتن یک طرح کسب و کار- Business Plan مناسب و کامل به شما کمک خواهند کرد.

√ تحقیق کنید.

هنگام نوشتن طرح کسب و کار- Business Plan محصولات، بازار و تخصص هدف خود را آنالیز کنید. افراد موفق در این زمینه توصیه می‌کنند که دو برابر زمان نوشتن طرح کسب و کار- Business Plan برای تحقیق وقت صرف کنید. برای این که بتوانید یک طرح کسب و کار خوب بنویسید باید درباره شرکت، محصولات و رقبای خود اطلاعات داشته باشید. به عبارت دیگر باید هرآنچه که بر کسب و کار شما تاثیر می‌گذارد را بشناسید. در مورد حوزه کاری خود مطالعه کنید و با مخاطبان هدف خود صحبت کنید.

√ هدف داشته باشید.

طرح کسب و کار- Business Plan سندی نوشته شده است که به توصیف ماهیت کسب و کار، استراتژی فروش و بازاریابی، پیشینه مالی می‌پردازد. این طرح حاوی گزارش‌ها سود و زیان پیش بینی شده نیز هست. البته طرح کسب و کار- Business Plan می‌تواند با اهداف مختلف تدوین شود.

در یک تعریف دیگر از طرح کسب و کار- Business Plan می‌توان گفت: نقشه‌ای است که مسیرهای رسیدن به موفقیت را مشخص می‌کند. این طرح به کسب و کار کمک می‌کند تا بتواند آینده‌ای روشن برای خود ترسیم کند و در مواجهه با مشکلات آسیب نبیند.

حال اگر به دنبال جذب سرمایه‌گذار هستید باید طرح کسب و کار- Business Plan با هدفی متفاوت بنویسید. در طرح به صورت واضح و مختصر به اهداف خود اشاره کنید.

√ پروفایل ایجاد کنید.

پروفایل همان شرح حال شرکت است. پروفایل باید شامل مواردی از قبیل تاریخچه شرکت، محصولات و خدماتی که ارائه می‌دهید، بازار هدف و مخاطبانتان، منابع و راه حلی که برای حل یک مشکل ارائه می‌دهید و در حالت کلی مسائلی که باعث منحصر به فرد بودن شرکت شما می‌شود، باشد.

شرح حال معمولا در وب سایت شرکت درج می‌شود. هدف اصلی از تدوین آن جذب مشتریان و استعدادهای احتمالی است. اما با این حال شما می‌توانید در طرح کسب و کار- Business Plan خود نیز از شرح حال استفاده کنید.

√ در طرح کسب و کار- Business Plan به همه جنبه‌های کسب و کار خود اشاره کنید.

هدف اصلی از نوشتن طرح کسب و کار- Business Plan جذب سرمایه‌گذار است. سرمایه‌گذار تا زمانی که از سودآور بودن کسب و کارتان مطمئن نشود سرمایه‌گذاری نمی‌کند. پس باید همه چیز را درباره کسب و کار شما بداند. بنابراین بهترین کار این است که در طرح کسب و کار خود همه چیز از هزینه‌های اولیه، جریان مالی و ایده‌ها و پیشبینی‌ها را درج کنید.

√ مدیریت استراتژی بازاریابی داشته باشید.

مدیریت استراتژی بازاریابی به شما کمک می‌کند تا طرح کسب و کار- Business Plan خوب با بازاریابی استراتژیک تدوین کنید. این امر باعث دستیابی به اهداف بازاریابی زیر می‌شود:

• معرفی محصول جدید.
• گسترش بازار برای محصولات جدید.
• بدست آوردن قلمروهای جدید برای شرکت.
• خاص بودن؛ افزایش فروش یک محصول خاص، بازار یا رنج قیمت.
• ایجاد قراردادهای بلندمدت با مشتریان مطلوب.
• بهبود کیفیت محصولات.
• دستیابی به استراتژی بازاریابی محتوا.
• افزایش تولید و ارسال محصول.

هر موضوع بازاریابی باید هدف‌های گوناگون و تاکتیک‌هایی برای رسیدن به این اهداف داشته باشد. شما در تدوین طرح تجاری و در بخش اهداف برنامه بازاریابی، باید بر روی چه و چرایی بازاریابی برای سال آتی متمرکز شوید. البته هزینه‌های بالای دستیابی به اهداف بازاریابی امر انکار ناپذیریست. در برنامه بازاریابی خود باید بخشی به بودجه‌های مورد نظر برای هر فعالیت اختصاص دهید.

√ طرح تجاری را با توجه به مخاطبان خود سازگار کنید.

مخاطبان هدف طرح کسب و کار- Business Plan بانکداران و سرمایه‌گذاران هستند. این تفاوت در علایق هر گروه از مخاطبان، نوعی محدودیت محسوب می‌شود. حال اگر شما از قبل علایق هر دو گروه را شناخته باشید از تدوین طرح مطابق با سلایق هر دوی آن‌ها مطمئن خواهید بود.

به طور مثال بانکداران بیشتر به طرح کسب و کار- Business Plan تدوین شده بر اساس ترازنامه‌ها و اظهارات نقدینگی علاقه دارند. در حالی که سرمایه‌گذاران به تیم مدیریتی و ماهیت کسب و کار شما بیشتر توجه می‌کنند. پس مطمئن شوید که طرح خود را با خواسته‌های مخاطبان تغییر داده اید.

√ با کمک طرح کسب و کار- Business Plan چگونگی سودمند بودن خود را به مخاطبان توضیح دهید.

در طرح کسب و کار- Business Plan می‌توانید در مورد اشتباهات خود و مسائلی که امید حل آن‌ها را دارید و همچنین وجه تمایزتان با رقیبان صحبت کنید. در حالت کلی در طرحی که با مشتری، سرمایه‌گذار یا حتی اعضای تیم خود به اشتراک می‌گذارید باید اشتیاق خود و مفید بودن کسب و کارتان برای همگان را نشان دهید.

با توجه به مطالب گفته شده طرح کسب و کار- Business Plan بسته به تعریف شغلی شما باید شامل موارد زیر باشد:

 طرح‌ تجاری سال‌هاست که یکی از اسناد مهم در کسب‌وکار به‌حساب می‌آید.

طرح تجاری سندی جامع در مورد جزئیات کسب‌وکار یک شرکت یا کارآفرین است که با هدف متقاعد کردن مخاطب برای سرمایه‌گذاری مالی در شرکت تنظیم می‌شود. این گزارش توصیفی که بیشتر اطلاعات مربوط به تولیدات و خدمات، مشتریان، رقبا، منابع انسانی، فناوری و غیره را دربر می‌گیرد، باید به سؤالات زیر نیز پاسخ دهد:

طرح‌ تجاری سال‌هاست که یکی از اسناد مهم در کسب‌وکار به‌حساب می‌آید. در این مطلب قصد داریم در مورد بهترین روش‌ها و داده‌هایی که می‌تواند در نوشتن یک طرح تجاری موفق به شما کمک کند بحث کنیم. برنامه‌ای که کسب‌وکارتان را به مدت طولانی از لحاظ مالی تأمین کند.

طبق کتاب «هنر تامین هزینه برای استارتاپ‌ها»، طرح کسب‌وکار بنا به دلایلی هنوز هم برای بعضی سناریوها لازم است. ممکن است برخی فکر کنند که اسلاید ارائه‌ی استارتاپ (pitch deck) و ارائه‌های هوشمندانه می‌تواند جای آن‌ها را بگیرد. هر کارآفرین و شرکت استارتاپ به یک طرح  خوب نیاز دارد. قبل از این که در مورد چگونگی طرح تجاری و روش نوشتن آن تصمیم بگیریم باید پاسخ چند سؤال مهم را پیدا کنیم و برخی فاکتورها را به خوبی درک کنیم.

هدف از ایجاد طرح تجاری چیست؟

اصلی‌ترین دلیل نوشتن طرح کسب‌وکار در مرحله‌ی اول ارائه‌ی راهنمایی به سازمان جهت رسیدن به اهدافش است. علاوه بر این، شما باید یک طرح داشته باشید تا خودتان را سازماندهی کنید و مطمئن شوید که پتانسیل تجاری قابل قبول، تمرکز کافی و پول کافی برای شروع کار را دارید. اما به طور کلی، از بین مهم‌ترین دلایل و انگیزه‌هایی که سازمان‌ها را به ایجاد طرح تجاری ترغیب می‌کند می‌توان به اخذ وام، جذب سرمایه‌گذار، شرکت در مسابقات طرح کسب‌وکار، حضور در مراکز رشد و پارک‌های فن‌آوری، ورود به بورس و دریافت امتیازات تجاری اشاره کرد. برای استفاده از چنین مواردی لازم است طرح تجاری ارائه کنیم و جزئیات کاملی از وضع موجود شرکت، برنامه‌های آینده و پیش‌بینی‌های خود از آینده‌ی شرکت گزارش دهیم.

سه قانون که باید قبل از نوشتن طرح تجاری بدانیم

۱.  کوتاه و خلاصه بنویسید

طرح تجاری باید مختصر باشد چون به ندرت کسی حوصله دارد متن‌های طولانی حتی بیش از ۴۰ صفحه را بخواند. پس اگر می‌خواهید حتماً خوانده شود کوتاه بنویسید. علاوه‌براین، طرح شما ابزاری است که با استفاده از آن کسب‌وکار خود را اجرا و تقویت می‌کنید، چیزی که بتوانید به‌ طور مداوم به‌کار ببرید و در طول زمان آن را اصلاح کنید. بنابراین اگر بیش از حد طولانی باشد فقط در کشوی میزی می‌افتد که کسی دیگر چشمش به آن نخواهد افتاد.

۲. مخاطب خود را بشناسید

طرح خود را به زبان ساده و قابل فهم برای همه‌ی مخاطبان بنویسید. مثلاً اگر شرکت شما در حال توسعه‌ی یک فرآیند پیچیده‌ی علمی است، اما سرمایه‌گذاران علم چندانی نسبت به آن ندارند اصطلاحات علمی و جزئیات پروژه را متوجه نخواهند شد، بنابراین باید آن را اصلاح کنید.

۳. بر ترس خود غلبه کنید

بیشتر صاحبان کسب‌وکار و کارآفرینان در حوزه‌ی تجارت متخصص نیستند. آن‌ها هم مثل شما درحال یادگیری هستند و درجه‌ی خاصی در کسب‌وکار ندارند. پس اگرچه نوشتن طرح تجاری ممکن است در ظاهر مشکل به‌ نظر برسد، اما در واقع این‌گونه نیست و آن‌طور که به‌نظر می‌رسد چالش‌ برانگیز نخواهد بود.

مراحل نوشتن طرح کسب‌وکار

در ادامه بررسی می‌کنیم که ساختار طرح تجاری باید چگونه باشد و چه مواردی باید در آن جای بگیرد. فراموش نکنید که طرح تجاری صرفا یک تکلیف اجباری نیست بلکه به شما کمک می‌کند کسب‌وکار بهتری داشته باشید. طرح‌های خوب اسنادی هستند که شما اطلاعات آن را به‌طور منظم به‌روزرسانی می‌کنید؛ از جمله تاکتیک‌های مؤثر فروش و بازاریابی، مشتری و آن‌چه که به درست و غلط بودن بودجه و پیش‌بینی مربوط می‌شود.

۱. خلاصه‌ی عملیات

این بخش مروری کلی از کسب‌وکار و طرح‌های شما است که معمولاً در حالت ایده‌آل باید یک تا دو صفحه باشد. اگرچه بیشتر افراد آن را آخر می‌نویسند، زیرا وقتی جزئیات عوامل داخلی و خارجی کسب‌وکار خود را بدانید برای نوشتن خلاصه عملیات راحت‌تر خواهید بود. در این‌جا پس از معرفی شرکت توضیح می‌دهید که چه کاری انجام می‌دهید و از مخاطب خود چه انتظاراتی دارید.

۲. فرصت‌ها

در قسمت بعد باید جواب این سؤالات را پیدا کنیم: چه چیزهایی می‌فروشید و مشکلات مربوط به بازار خود را چگونه حل می‌کنید؟ بازار هدف و رقیب اصلی شما کیست؟ علاوه‌براین در مورد راه‌های گسترش پشنهادهای خود برای توسعه کسب‌وکار در آینده توضیح می‌دهید.

۳. اجرا

چگونه می‌توانید فرصت‌های خود را به کسب‌وکار تبدیل کنید؟ این بخش در مورد طرح‌های فروش و بازاریابی، عملیات‌ها و سنجش میزان موفقیت شما بحث می‌کند.

۴. تیم و شرکت

سرمایه‌گذاران علاوه‌بر ایده‌های عالی به دنبال تیم‌های بزرگ نیز هستند. این فصل تیم فعلیتان و افرادی را که لازم است استخدام کنید توصیف می‌کند. همچنین باید خلاصه‌ای از ساختار قانونی، مکان و پیشینه‌ی خود را هم ارائه دهید.

۵. طرح مالی

طرح تجاری شما بدون پیش‌بینی مالی کامل نیست. در این قسمت به شما خواهیم گفت طرح مالی شما باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. این بخش شاید مهم‌ترین عامل در طرح تجاری باشد، چرا که اولین هدف هر سرمایه‌گذار و کارآفرین دریافت سود رضایت‌بخش است. بنابراین کسب‌وکار شما نیاز به یک طرح مالی دقیق دارد تا ابتدا منابع مالی مورد نیاز را تأمین کند. سپس بتواند مدت زمان گرفتن وام، بازپرداخت آن، میزان سودآوری قابل‌ انتظار و خطرپذیری‌‌های مالی احتمالی را مشخص کند.

۶. ضمیمه

آخرین بخش طرح تجاری دربرگیرنده‌ی عکس محصولات، اطلاعات اضافی و جزئیات بیشتر از جمله تاریخ اعتبار، اسامی ارجاعات، گواهی‌‌ها و مجوزها، اسناد قانونی، مجوزهای ساخت، قراردادها و… است که در این بخش قرار دارد.

برای داشتن یک طرح تجاری کارآمد می‌توانید از مشاوران مدیریت رخ بهره ببرید. با ما تماس بگیرید.

منبع: articles.bplans