راهنمای ایجاد استراتژی های سرمایه گذاری در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

تفهیم مفهوم سرمایه‌ گذاری و استراتژی های سرمایه‌ گذاری

تعبیر سرمایه‌گذاری خصوصی به این معناست که منابع مالی توسط سرمایه‌گذاران انتخاب و سپرده می‌شود. مدیریت این نوع سرمایه‌گذاری، جدا از سرمایه‌گذاران می‌باشد و مدیر صندوق از این منابع برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های خصوصی سهامی یا شرکت‌هایی که در خارج از بورس فعالیت می‌کنند، بهره می‌برد.

ممکن است ترجمه بهتری برای “سهامی خاص”، عبارت “سرمایه‌گذاری خصوصی” باشد؛ اما طبق ضوابط مندرج در دستورالعمل سازمان بورس، این نوع از صندوق‌ها با عنوان “صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی” شناخته می‌شوند. از این‌رو، من نیز از این اصطلاح استفاده خواهم کرد.

یکی از تصمیمات موفق که در جهان تجربه شده است، موجودیت یک ساختار شریک مدیریتی است که دارای مسئولیت محدود می‌باشد و مدیریت را از سهامداران جدا می‌سازد. البته تمامی شرکای مدیریتی نیز مبلغی را در صندوق سرمایه‌گذاری قرار می‌دهند، بدون این که اکثریت سهام را در اختیار داشته باشند، اما می‌توانند بیشتر تصمیمات را اتخاذ کنند.

این موضوع قبلاً در قوانین تجارت کشور ما وجود نداشت و افرادی می‌توانستند بیشترین حق رأی را در شرکت‌ها داشته باشند یا عضو هیئت‌مدیره شوند، زیرا از بیشترین منابع مالی در شرکت بهره‌مند بودند. در نتیجه، مدیریت نیز به این دسته از افراد اختصاص داده می‌شد. طبق ضوابط مندرج در دستورالعمل سازمان بورس، برای صندوق‌های خصوصی تلاش بسیاری شده است تا مدیریت از سرمایه‌گذاران جدا شود.

استراتژی‌ های سرمایه‌ گذاری در صندوق‌ های خصوصی سرمایه‌ گذاری

در این بخش، به بررسی و توضیح بیشترین موارد استراتژی‌ های سرمایه‌ گذاری می‌پردازیم تا نشان دهیم که استراتژی‌ های سرمایه‌ گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی ما بیشتر به کدام یک از این استراتژی‌ها تطابق دارد. این استراتژی‌ها به شرح زیر دسته‌بندی می‌شوند:

۱. استراتژی های سرمایه‌ گذاری در رشد
۲. استراتژی های سرمایه‌ گذاری جسورانه
۳. استراتژی های ساختاردهی مجدد
۴. استراتژی های سرمایه‌ گذاری تملکی

حال در ادامه، به شرح هر یک از این استراتژی‌ها خواهیم پرداخت.

۱. استراتژی های سرمایه‌ گذاری در رشد

این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها در هیچ یک از دستورالعمل‌های سازمان بورس مشاهده نمی‌شود. به دلیل اینکه در این استراتژی، تلاش برای حمایت از یک تیم قوی، کمک به شرکت در توسعه و رشد، و یا حتی تزریق سرمایه به شرکت، برای افزایش ارزش سهام انجام می‌شود، هنوز هیچ دستورالعملی برای این نوع سرمایه‌گذاری در ایران وجود ندارد.

استراتژی های سرمایه‌ گذاری جسورانه

این استراتژی بیشتر در سرمایه‌گذاری‌های پرخطر یا “ونچر کپیتال” (venture capital) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ایران، برای صندوق‌های جسورانه دستورالعملی تصویب شده است. این صندوق‌ها معمولاً با کمترین میزان سهام توسط سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شوند. علاوه بر این، استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان اغلب این نوع سرمایه‌گذاری را انتخاب می‌کنند، زیرا در ابتدای مراحل توسعه قرار دارند.

سرمایه‌گذاری با صندوق‌های جسورانه در ایران وجود دارد و می‌توان چندین مدل آن را در سازمان بورس مشاهده کرد که در حال فعالیت هستند. اما تاکنون، این نوع سرمایه‌گذاری‌ها تجربه بسیار موفقی در کشور نداشته‌اند، به دلیل محدودیت‌ها و محدودیت‌های موجود. سازمان بورس کمترین میزان سرمایه را برای این نوع شرکت‌ها، که 10 میلیارد تومان است، مد نظر قرار داده است و بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها توسط شرکت‌های کوچک انجام می‌شود. به همین دلیل، در برخی موارد، عملکرد خوبی داشته‌اند و در برخی موارد، به نتایج مطلوب نرسیده‌اند.

استراتژی ساختاردهی مجدد

ساختاردهی مجدد به معنای ایجاد یا تغییر ساختار جدیدی است که پیش از اقدام به انجام آن، ضروری است که با ساختارهای موجود صندوق‌های سرمایه‌گذاری آشنا شویم. سپس باید تعریف دقیقی در مورد این ساختار جدید ارائه شود.

مسئله ساختاردهی مجدد در ایران به ندرت انجام می‌شود و دلایل گوناگونی برای آن وجود دارد. یکی از دلایل اصلی می‌تواند کمبود اطلاعات و آگاهی کافی درباره این فرآیند و نحوه اجرای آن در شرایط محلی باشد. همچنین، شرایط حقوقی و مالی کشور نیز ممکن است موانعی را برای انجام ساختاردهی مجدد ایجاد کند. علاوه بر این، عدم تمایل یا عدم اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به موفقیت این فرآیند، می‌تواند باعث شکست آن در بازارهای مالی محلی شود.

به طور کلی، این مسئله نشان‌دهنده نیاز به توجه و تحلیل دقیق‌تر به ساختارهای موجود و ارزیابی امکانات و محدودیت‌های موجود در بازارهای مالی ایران است تا اقداماتی برای بهبود و ساختاردهی مجدد صورت گیرد.

استراتژی های سرمایه‌ گذاری تملکی

در پایان، به استراتژی های سرمایه‌ گذاری تملکی اشاره می‌کنیم که طبق دستورالعمل‌های سازمان بورس در خصوص صندوق‌های خصوصی، این نوع سرمایه‌گذاری بیشتر توسعه یافته و تشویق شده است. در این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها، اصولاً از اهرم‌های مالی استفاده می‌شود و برای دیگر شرکت‌ها هم، نوعی خرید اهرمی مشاهده می‌شود.

به این معنا که سرمایه‌گذاران به منظور کسب کنترل یا تأثیر بیشتر در شرکت‌ها، از تکنیک‌های مالی مانند خرید سهام با هدف کنترل و مدیریت بهره‌وری بهره می‌برند. این استراتژی معمولاً به منظور افزایش ارزش سهام و بهبود عملکرد شرکت‌ها انجام می‌شود.

استراتژی های سرمایه‌ گذاری تملکی، یکی از روش‌های مورد توجه در بازارهای مالی است و با توجه به توسعه‌ی آن در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، انتظار می‌رود که این روش نقش مهمی در افزایش بهره‌وری و ارزش سهام شرکت‌ها داشته باشد.

استراتژی های سرمایه‌ گذاری با صندوق‌های جسورانه در کسب و کارهای جدید و استارتاپ‌ها

قبلاً بیان کرده‌ایم که فعالیت‌های اصلی صندوق‌های جسورانه در کسب و کارهای جدید است. استارتاپ‌ها که معمولاً به صورت مرحله‌ای تأمین مالی می‌شوند، از طریق این نوع سرمایه‌گذاری حمایت می‌شوند و سرمایه به آن‌ها تزریق نمی‌شود. عموماً، برای استارتاپ‌ها شاخص‌های عملکرد کلیدی تعیین می‌شود و با رسیدن به این شاخص‌ها، سرمایه به صورت مرحله‌ای وارد شرکت می‌شود. این اقدام موجب کاهش ریسک صندوق‌های جسورانه می‌شود.

اصولاً، استراتژی های سرمایه‌ گذاری جسورانه نسبت به دیگر استراتژی‌ های سرمایه‌ گذاری، با ریسک بیشتری همراه است. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها ممکن است بیشتر در کسب‌وکارهای رشدی رخ دهد، اما در حالت کلی، شرکت‌های بزرگتر از آن استفاده نمی‌کنند و به جای آن، شرکت‌هایی که در مراحل اولیه رشد خود هستند، از آن استفاده می‌کنند.

طبق دستورالعمل صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی سازمان بورس، صندوق‌ها باید در شرکت‌های هدف خود، کنترل و نفوذ قابل توجهی داشته باشند، بنابراین، صندوق‌های ایرانی باید دارای استراتژی سرمایه‌گذاری تملکی باشند. اگر تمایل دارند از این اهرم به منظور تملک استفاده کنند، این فرایند بیشتر در قالب شرکت‌ها انجام می‌شود. البته، باید در نظر گرفت که گرفتن تسهیلات را هم در اساسنامه شرکت لحاظ نمایند.

استراتژی سرمایه‌گذاری ساختاردهی مجدد نیز بیشتر برای شرکت‌هایی که از شرایط مطلوبی برخوردار نیستند قابل انجام است، مانند شرکت‌هایی که در مراحل ورشکستگی قرار دارند یا با مشکلات کارگری و حقوقی بزرگی مواجه هستند. این نوع سرمایه‌گذاری ممکن است نیاز به تغییر کلی ساختار شرکت داشته باشد.

هنگامی که خرید اکثریت سهام شرکت سرمایه‌پذیر رعایت گردد، طبق دستورالعمل سازمان، ظاهراً دیگر مانعی برای استفاده از این نوع استراتژی‌ها وجود نخواهد داشت. با این حال، توجه به پیچیدگی‌های عملیاتی این نوع از استراتژی‌ها (مانند برطرف کردن مشکلات کارگری، مسائل حقوقی و …) ممکن است با طول عمری که صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی دارند، سازگار نباشد و به طور مؤثر استفاده نشود.

نقش زمانبندی عملیات در صندوق های سرمایه گذاری خصوصی

زمانبندی عملیات صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی معمولاً به شرایط خاص و ضوابطی تحت‌الشعاع مربوط است. در اینجا مهمترین مراحل زمانبندی این عملیات را بررسی خواهیم کرد:

1. جذب سرمایه:
   • صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی معمولاً پیش از شروع فعالیت‌های خود، دوره‌های جذب سرمایه را برای جمع‌آوری سرمایه تعیین می‌کنند.
   • این دوره‌ها برای سرمایه‌گذارانی با منابع مالی زیاد و تمایل به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها مناسب است.
   • معمولاً جلسات حضوری و انفرادی برای جذب سرمایه برگزار می‌شود و تبلیغات تلویزیونی ممنوع است.
2. استراتژی سرمایه‌گذاری:
   • پس از جذب سرمایه، استراتژی سرمایه‌گذاری باید به دقت بررسی و تعیین شود.
   • در این مرحله، مذاکرات و توافقات با سرمایه‌گذاران برای تعیین استراتژی مناسب صورت می‌گیرد.
3. سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها:
   • پس از تعیین استراتژی، سرمایه‌گذاری در شرکت‌های هدف انجام می‌شود.
   • مدیریت شرکت‌های هدف و بهبود ساختارهای آنها از مسائل اصلی در این مرحله است.
4. مدیریت سرمایه:
   • مسئله مهم دیگر در زمانبندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، مدیریت سرمایه و بهره‌وری آن است.
   • مدیریت بهینه سرمایه‌ها و کمک به سودآوری شرکت‌ها از جمله وظایف اصلی مدیران صندوق‌ها است.
5. پایان فعالیت:
   • عمر معمولی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دنیا بین 10 تا 12 سال است، در حالی که در ایران عمر این صندوق‌ها 7 سال است.
   • در سال آخر فعالیت، تمامی دارایی‌ها باید فروخته و سرمایه به سرمایه‌گذاران بازگردانده شود.
6. توسعه فرصت‌های سرمایه‌گذاری:
   • مدیر صندوق می‌تواند در طول دوره فعالیت صندوق، فرصت‌های سرمایه‌گذاری بیشتری را شناسایی کند و سرمایه‌گذاری‌های اضافی را انجام دهد.
   • پس از مذاکره و توافق با سرمایه‌گذاران، می‌تواند مجدداً فراخوان جذب سرمایه برای سرمایه‌گذاری در این فرصت‌ها انجام دهد.

در کل، زمانبندی عملیات صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی بستگی به شرایط بازار مالی و روند توسعه کسب‌وکارهای هدف دارد و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت موثر است.

بررسی ساختار صندوق‌های خصوصی سرمایه‌گذاری در ایران

ساختاری که برای صندوق سرمایه‌گذاری تعریف شده است، به این صورت است که دو گروه از سهامداران برای این نوع صندوق‌ها تعیین می‌شوند. گروهی موسسان هستند که از واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز برخوردارند و گروه دیگر، سرمایه‌گذاران عادی یا دیگر سرمایه‌گذاران هستند که از واحدهای سرمایه‌گذاری عادی برخوردارند.
تفاوت واحدهای ممتاز و عادی سرمایه‌گذاری در این است که دارندگان واحدهای ممتاز از حق رای برخوردارند و می‌توانند مجمع صندوق را تشکیل دهند. در حالی که دارندگان واحدهای عادی از حق رای برخوردار نبوده و تنها می‌توانند سرمایه به صندوق تزریق نمایند. برای واحدهای عادی، بازار بورس یک بازار ثانویه به شمار می‌رود. آنها می‌توانند در این بازار ثانویه واحدهای خود را بفروشند.

سرمایه‌گذارانی که دارای واحدهای ممتاز هستند، نمی‌توانند به راحتی از سرمایه‌گذاری خارج شوند. خروج آنها باید توسط سازمان بورس تایید گردد. موسسان به کسانی گفته می‌شود که در دنیا با عنوان “سرمایه‌گذاران قابل اتکا” شناخته می‌شوند. برای این افراد حقوق ویژه‌ای در نظر گرفته شده است.
در ایران دستورالعملی که استفاده می‌شود، الگوبرداری شده از دستورالعمل خارجی است. آنها سعی نموده اند با این ترکیب، حضور سهامداران ممتاز را در نظارت کردن بر صندوق‌ها امکان پذیر نمایند. حداقل میزان واحدهای ممتاز صندوق‌های خصوصی در ایران 30 درصد است. در حالی که واحدهای عادی 70 درصد هستند. موسسان صندوق هم باید حداقل 3 شخص حقوقی یا حقیقی باشند.

ارکان صندوق های سرمایه گذاری

ارکان صندوق سرمایه گذاری را می‌توان به دو گروه دسته‌بندی کرد؛ گروه نظارتی و گروه تصمیم‌گیر. مهمترین رکن در صندوق های سرمایه گذاری، مدیران صندوق ها هستند. مدیران صندوق ها باید نهادهای مالی با مجوز از سازمان بورس باشند. در متن اولیه دستورالعمل، به این مسئله هیچ اشاره ای نشده بود. از این رو تنها کافی بود مدیر از تجربه مطلوب برخوردار باشد و صلاحیت او توسط سازمان مورد تایید قرار گیرد.

این مسئله منجر شد تا نگرانی سازمان بورس در مورد ابزارها و نهادهای جدید بالا رود و به منظور نظارت جدی بر روی صندوق های خصوصی، مقررات تغییر یابند. این نکته را هم در نظر داشته باشید که نمی‌توان مدیر صندوق را از نهادهای فعالی که در سازمان بورس هستند، انتخاب کرد. تنها هلدینگ ها، شرکت‌های تامین‌کننده سرمایه، مشاوران سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌ها می‌توانند مدیری برای صندوق باشند.

به دلیل قوانینی که از طرف بانک مرکزی مقرر شده است، در حال حاضر تامین‌کنندگان سرمایه بانکی هم قادر نیستند به عنوان مدیر صندوق انتخاب شوند. استراتژی سرمایه گذاری هم، لازم است طبق استراتژی بنگاه مادر نقد شده و بررسی گردد.

کمیته سرمایه‌گذاری در صندوق سرمایه‌گذاری چه نقشی دارد؟

وظیفه مدیر صندوق سرمایه‌گذاری این است که یک کمیته سرمایه‌گذاری تشکیل دهد. کمیته از اشخاص صاحب نظر در زمینه سرمایه‌گذاری و صنعتی تشکیل می‌شود که تمایل دارند در صندوق اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند. مسئولیت تمامی استراتژی‌ها و تصمیمات سرمایه‌گذاری هم بر روی دوش این کمیته خواهد بود. البته در صورتی که کمیته خطایی انجام دهد، صندوق هم لازم است پاسخگو باشد.

اعضای نظارتی، حسابرس و اعضای نظارتی متولی هستند. در صورتی که مدیر صندوق سرمایه‌گذاری قصد داشته باشد از حساب صندوق سرمایه‌ای خارج کند، نیاز به تایید متولی خواهد داشت. حسابرس هم هر 6 ماه یکبار و سالانه، صورت‌های مالی صندوق را بررسی می‌کند، تا از مطابقت آنها با استانداردهای حسابداری اطمینان حاصل نماید. هر دوی این اعضا، توسط موسسات حسابرسی انتخاب خواهند شد.

پیش از این متولی‌ها قادر بودند به عنوان نهادهای مالی همچون شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری هم به شمار روند؛ اما به دلیل درگیر شدن بیشتر آنها در صندوق‌های گوناگون و بروز تعارض در منافع آنها با صندوق‌ها، سازمان بورس دیگر نهادهای مالی را به عنوان متولی انتخاب نمی‌کند.

صندوق سرمایه‌گذاری خود یک شخصیت حقوقی مستقل است و مجوز فعالیت از سازمان بورس دریافت می‌کند. این صندوق با مجوزی که دارد می‌تواند در تمامی شرکت‌های سرمایه‌پذیر، اقدام به سرمایه‌گذاری نماید. از روی اول درخواست مجوز به منظور راه‌اندازی صندوق، باید موسسان صندوق تعیین گردند و استراتژی آن هم مشخص شده باشد.
خلاصه این که باید در این زمان، 30 درصد سرمایه اولیه صندوق تامین شده، موسسان مشخص شده و سازمان صلاحیت آنها را تایید کرده باشد. این موسسان باید حداقل 3 شخص حقوقی یا حقیقی باشند. واحدهای عادی هم که دارای بازار ثانویه هستند و سرمایه‌گذاران کوچکی که نمی‌توانند اقدام به خرید واحدهای ممتاز کنند، می‌توانند تا کف سرمایه‌گذاری یعنی برابر با 100 میلیون تومان (1000 واحد 1 میلیون ریالی) در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند؛ تا هر کسی قادر به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نباشد.

کف سرمایه‌گذاری را می‌توان در صندوق‌ها افزایش داد. مثلا ما برای صندوق خود کف سرمایه را از این میزان بیشتر اعلام نموده این. این صندوق‌ها می‌توانند در بازار ابزارهای جدید مالی فرابورس اقدام به پذیره‌نویسی نموده و واحدهای خود را مورد معامله قرار دهند.

قیمت‌گذاری واحدها در زمان معاملات ثانویه

قیمت‌گذاری واحدها در زمان معاملات ثانویه به صورت زیر است:
صندوق‌های خصوصی، همانند سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری، براساس ارزش خالص روز، دارایی‌های خود را ارزیابی می‌کنند. این روند با توجه به ارزش دفتری صورت می‌گیرد، زیرا شرکت‌های سهامی خاص و شرکت‌های خصوصی که صندوق بر روی آنها سرمایه‌گذاری می‌کند، در تابلوی بورس قیمت روزانه ندارند.

ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری واحدهای سهام این شرکت‌ها تا زمانی که معامله‌ای روی آنها انجام نشده باشد، قابل تشخیص نیست و نهادهای ثالث باید اقدام به ارزش‌گذاری آنها نمایند. در حال حاضر، سازمان بورس اعلام کرده که ارزش خالص روز دارایی (بهای تمام شده) باید مطابق با قیمت خریداری شرکت منتشر شود؛ اما در معاملات ثانویه، قیمت‌گذاری واحدها بر اساس تحلیل و بررسی بازار از عملکرد شرکت‌ها واکنش نشان می‌دهد و بسته به عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

به عنوان مثال، هنگامی که شرکتی با یک برند معروف خریداری می‌شود، سرمایه‌گذاران انتظار دارند که این شرکت در آینده رشد خوبی داشته باشد. سهامداران عادی در زمان توزیع اصل سرمایه و عواید اولویت خواهند داشت نسبت به موسسان. بنابراین، ریسک اصلی به عهدهٔ موسسان قرار خواهد گرفت.

سبد دارایی صندوق خصوصی سرمایه گذاری

در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، پیش از هر چیز، می‌بایست 35 درصد از کل سرمایه در زمان پذیره‌نویسی در صندوق موجود باشد و 65 درصد آن بسته به فراخوان مدیر صندوق، تامین گردد. امکان استفاده از حداقل ⅓ از سرمایه موجود در صندوق نیز برای سرمایه‌گذاری در یک شرکت وجود دارد. این اقدام به ایجاد صندوقی از دارایی‌ها منجر می‌شود که به منظور توزیع ریسک انجام می‌شود.

در این حالت، رویکرد و استراتژی سرمایه‌گذاری از نوع کنترلی خواهد بود و نیاز به حضور داشتن موثر در هیئت مدیره شرکت مورد نظر، وجود دارد. علت اصلی انجام این کار به این دلیل است که در ایران، حقوق سهامداران اقلیت تعریف نشده است و در بیشتر مواقع این سهامداران نمی‌توانند در شرکت ایده‌های خود را پیاده‌سازی کنند.

همچنین، وجود دارد که صندوق در زمان خروج از شرکت، قادر به فروش سهام خود نباشد؛ چرا که سهام گروه‌های اقلیت، برای بیشتر سهامداران استراتژیک جذابیتی ندارد و این امکان وجود دارد که صندوق در داخل شرکت مورد نظر گرفتار شود. از این رو، سهامداران اقلیت، ممکن است قادر نباشند در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری شرکت مورد نظر نقشی ایفا کنند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قادر نیستند منابع را دریافت کرده و با آنها به خرید سهام در بازار بورس بپردازند. همچنین تا زمانی که 75 درصد از منابع مورد نظر را جذب نکنند، قادر نخواهند بود سرمایه جدیدی را درخواست کنند. از طرفی، ایجاد تغییر در شرکت مدیریتی کار دشواری است و هدف اصلی این است که سرمایه‌گذاران اصلی تنها در تصمیم‌گیری‌ها نقش داشته باشند.

علاوه بر این، مجمع به صورت غیرمستقیم در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و تصمیمات آن نظارت و دخالت می‌کند. کمیته سرمایه‌گذاری باید دارای حداقل 3 عضو باشد و تمامی تصمیمات صندوق هم توسط این کمیته گرفته می‌شود. همچنین، متولی بر عملکرد صندوق نظارت دارد و در اصل چشم سرمایه‌گذاران عادی در صندوق به شمار می‌آید. او ناظر بر این است که آیا عملکرد مدیر طبق اساس‌نامه است و چگونگی مصرف منابع را نیز بررسی می‌کند.

سوالات سرمایه گذاران در خصوص صندوق سرمایه گذاری

با توجه به سوالات و ابهاماتی که شرکت‌های سرمایه‌پذیر و سرمایه‌گذاران در خصوص صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی دارند، ضروری است تا این سوالات و ابهامات به‌صورت واضح و دقیق پاسخ داده شوند. این اقدام به منظور ایجاد اعتماد و تشویق سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

1. منبع و استراتژی سرمایه‌گذاری: شرکت‌های سرمایه‌پذیر نیازمند بررسی دقیق وضعیت مالی و استراتژی سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند. این اطلاعات می‌تواند از طریق گزارش‌ها و اظهارنظرهای مالی صندوق‌ها فراهم شود.
2. روش خروج از سرمایه‌گذاری: شرکت‌های سرمایه‌پذیر نیازمند وضوح در خصوص روش خروج احتمالی صندوق‌ها از سرمایه‌گذاری‌هایشان هستند. این امر به وضوح می‌تواند توسط مدیران صندوق‌ها تبیین شود.
3. شفافیت و اطمینان از مدیریت صندوق: شرکت‌های سرمایه‌پذیر اهمیت زیادی به شفافیت و کیفیت مدیریت صندوق‌ها می‌دهند. ارائه اطلاعات دقیق و شفاف در خصوص تصمیمات سرمایه‌گذاری و عملکرد صندوق می‌تواند اعتماد شرکت‌ها را جلب کند.
4. نقش ورودی مدیران جدید: شرکت‌های سرمایه‌پذیر باید با نقش ورودی مدیران جدیدی که پس از سرمایه‌گذاری صندوق‌ها وارد شرکت می‌شوند، آشنا شوند و اطمینان حاصل کنند که این ورودی‌ها به عنوان افراد مجرب و متعهد شناخته شده‌اند.
5. اطلاعات بین‌المللی: در صورت عدم وجود اطلاعات کافی در داخلی کشور، استفاده از اطلاعات بین‌المللی و تجارب کشورهای دیگر که در زمینه صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی موفق بوده‌اند، می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

با توجه به این نکات، ارائه اطلاعات دقیق، شفاف و قابل اعتماد توسط صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی و همچنین تلاش برای ایجاد اعتماد و تسهیل سرمایه‌گذاری می‌تواند به توسعه و رشد این نوع صندوق‌ها و ارتقای بازار سرمایه کشور کمک کند.

بررسی فرصت ها و استراتژی سرمایه گذاری

بررسی فرصت‌ها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی می‌تواند به ورود به بخش خصوصی اقتصاد کشور و دسترسی به دست اول ترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری کمک کند. برخی از فرصت‌ها و استراتژی‌هایی که در این زمینه مطرح می‌شوند عبارتند از:

1. دسترسی به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی: صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که به بخش خصوصی اقتصاد دسترسی داشته باشند و در طیف گسترده‌ای از فرصت‌های سرمایه‌گذاری، از جمله استارتاپ‌ها، شرکت‌های فناوری، و شرکت‌های دیگر سرمایه‌گذاری کنند.
2. بازدهی بالا: صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی معمولاً به دنبال برای به دست آوردن بازدهی بالا هستند. این امر می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها با استعداد و پتانسیل رشد بالا، استفاده از راهکارهای سرمایه‌گذاری پیشرفته، و همچنین استراتژی‌های متنوعی که در طول زمان توسط مدیران صندوق اعمال می‌شوند، ممکن باشد.
3. شفافیت مالی: با توجه به این که شرکت‌های خصوصی در کشور معمولاً اطلاعات مالی خود را به صورت کامل منتشر نمی‌کنند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی می‌توانند بهبود شفافیت مالی در این شرکت‌ها را ایجاد کنند. این مسأله می‌تواند جذابیت سرمایه‌گذاران را نسبت به این نوع صندوق‌ها افزایش دهد.
4. سبد دارایی‌های متنوع: صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی معمولاً دارای سبد دارایی‌های متنوعی هستند که شامل سهام، اوراق بهادار، سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها، و دیگر فرصت‌های سرمایه‌گذاری است. این امر به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش داده و بازدهی بهینه را تحقق بخشند.

در نهایت، استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی می‌تواند به تنوع بخشیدن به پرتفوی سرمایه‌گذاری، دسترسی به بازدهی بالا، و بهبود شفافیت مالی در بخش خصوصی کمک کند، که این موارد به طور کلی برای ارتقای بازار سرمایه و توسعه اقتصادی کشور مفید خواهد بود.

بررسی تهدیدها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری

مدت زمان سرمایه‌گذاری:

اشخاصی که به دنبال بازدهی بالا هستند، باید در سرمایه‌گذاری خود تحمل مدت زمان بلند را در نظر بگیرند. اگر این اشخاص بعد از مدت کوتاهی تصمیم به خروج از سرمایه‌گذاری بگیرند، ممکن است با بازدهی مطلوبی مواجه نشوند. برای تصمیم‌گیری درباره سرمایه‌گذاری، مقایسه بازدهی صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی با سازمان بورس در کشورهایی مانند آمریکا مفید است.

نقدشوندگی پایین:

بازار فرابورس به عنوان یک بازار ثانویه، در حالی که با نقدشوندگی و فعالیت کمتری مواجه است، برای سرمایه‌گذاران جذابیت کمتری دارد. این بازار نیازمند تقبل تعهدات مالی است که برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار دشوار است. علاوه بر این، نقدینگی در این بازار نسبت به بازارهای دیگر کمتر است. از طرف دیگر، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی به عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت باید با توجه به ماهیتش مورد بررسی قرار گیرد، زیرا همراهی با نقدشوندگی بالا انتظار نمی‌رود.

ریسک:

واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی دارای ریسک بیشتری نسبت به ابزارهای مالی بورس هستند. همچنین، مبلغ سرمایه‌گذاری برای هر فرد معمولاً بالا است و این امر می‌تواند به عنوان یک عامل منفی مدنظر قرار گیرد. بنابراین، قبل از انجام سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها، لازم است تمامی جنبه‌ها و ریسک‌های مرتبط با آنها دقیقاً مورد بررسی قرار گیرد.

نوع فرصت‌ها از دید شرکت‌های سرمایه‌پذیر

تامین منابع مالی:

• • شرکت‌ها می‌توانند از دو طریق اقدام به تامین مالی نمایند: از طریق افزایش سرمایه با سهامداران فعلی یا ورود سرمایه‌گذاران خارجی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی که به عنوان نهادی برای تامین منابع مالی شرکت‌ها عمل می‌کنند.

دستیابی به بازدهی بالاتر:

• • اگر سهامداران شرکت سرمایه‌پذیر تمایل داشته باشند همچنان در صندوق حضور داشته باشند، می‌توانند بازدهی بیشتری را کسب کنند. به عنوان مثال، با ورود یک صندوق سرمایه‌گذاری به یک شرکت و کسب کنترل بر آن، افزایش بازدهی مالی ممکن است.

کمک متخصصان:

• • مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی باید استراتژی‌های مشخصی را تعیین کرده و به دنبال دستیابی به آنها باشند. این مدیران می‌توانند با انجام تغییرات استراتژیک در شرکت‌های مورد سرمایه‌گذاری، بازدهی بالایی را ایجاد کنند و این امر به نوبه خود موجب جذب سرمایه‌گذاران بیشتر می‌شود.

حیات مدیران:

• • مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید به عملکرد خود در تحقق اهداف مالی دست یابند تا بتوانند موفقیت‌هایشان را به دیگر صندوق‌ها نیز انتقال دهند و در نتیجه، مدیران شرکت‌های سرمایه‌پذیر همچنان به آنها اعتماد کنند.

به طور خلاصه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی با ارائه منابع مالی، افزایش بازدهی و ارائه کمک‌های تخصصی، به شرکت‌های سرمایه‌پذیر در دستیابی به اهدافشان کمک می‌کنند و به ایجاد روابط موثر و مفید بین این دو نهاد کمک می‌کنند.

تهدیدها از دیدگاه شرکت‌های سرمایه‌پذیر

مقاومت در برابر تغییر کارکنان: یکی از هدف‌های اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، افزایش کارایی و بهره‌وری است، که استراتژی آنها به این مسئله پیوند خورده است. آنها به دنبال شناسایی و کاهش هزینه‌های اضافی هستند و تلاش می‌کنند تا سود خود را افزایش دهند. اما تغییرات و اصلاحات در شرکت‌هایی که ساختار قدیمی دارند ممکن است با مقاومت کارکنان همراه شود، به‌ویژه اگر صندوق سرمایه‌گذاری به دنبال سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بالغ و با تاریخچه مستقر باشد.

از دست دادن قسمتی از مالکیت: این مسئله برای کارآفرینان که معمولاً دارای روحیه سنتی هستند، دشوار است. آنها ترجیح می‌دهند کنترل کامل بر شرکت خود داشته باشند و از دست دادن کنترل بخشی از شرکت برای آنها چالش‌برانگیز است. این می‌تواند منجر به اختلاف نظر در مورد مشارکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی شود.

ایجاد اختلاف نظر در مورد ارزش شرکت: تعاریف متفاوتی از ارزش شرکت‌ها وجود دارد که برای سهامداران خود عملکرد سودآور و غیر از رشدی دارند. این اختلافات در مفهوم ارزش ممکن است منجر به اختلاف نظر در مورد استراتژی‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی شود.

راه‌های ایجاد ارزش در شرکت‌های سرمایه‌پذیر:

1. مشارکت فعال: صندوق‌های خصوصی به عنوان شرکت‌های فعال‌تر در مجموعه شناخته می‌شوند. آنها با هدف افزایش بهره‌وری و کارایی فعالیت می‌کنند، از مشاوران استفاده می‌کنند و ساختار حاکمیت شرکت‌ها را بهبود می‌بخشند.
2. تزریق دانش مدیریتی: بسیاری از شرکت‌ها از مشکلات مالی رنج می‌برند. اما اکثراً این مشکلات به علت مشکلات مدیریتی و ساختاری پیش می‌آیند. با اعمال تغییرات کوچک در مدیریت، می‌توان به تحولات بزرگی دست یافت.
3. رشد فروش: افزایش فروش با رعایت معیارهای مختلفی، از جمله رشد حاشیه سود و بازده نقدی، می‌تواند به ایجاد ارزش افزوده برای سرمایه‌گذاران کمک کند.
4. افزایش ضریب ارزش‌گذاری: با بهبود عملکرد و ارتقاء شرکت به سطحی که موجب افزایش ضریب ارزش‌گذاری شود، می‌توان ارزش شرکت را افزایش داد و سودآوری را ارتقا داد. این راهکارها، همه با هدف بهبود عملکرد و افزایش ارزش شرکت‌های سرمایه‌گذاری شده، مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به ایجاد نرخ بازده قابل توجهی برای سرمایه‌گذاران منجر شوند.

سوالات مهم درباره استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و پاسخ‌های آنها

1. آیا تورم بالا می‌تواند برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشکلاتی ایجاد کند؟
   • بله، تورم بالا می‌تواند مشکلاتی برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایجاد کند زیرا انتظارات شرکت‌های سرمایه‌پذیر از ارزش شرکت با تورم افزایش می‌یابد. این می‌تواند فرآیند سرمایه‌گذاری را دشوارتر کند. برای حل این مشکل، مذاکرات قبل از شروع فعالیت صندوق با شرکت‌های هدف می‌تواند کمک کننده باشد تا مدت زمان سرمایه‌گذاری کاهش یابد و به رشد قیمت شرکت‌ها تحت تأثیر تورم کمک شود.
2. آیا خروج از شرکت‌ها بعد از 7 سال می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند؟
   • بله، اگر صندوق‌ها به دنبال خروج موفق هستند، باید شرکت‌هایی را انتخاب کنند که مطمئن هستند می‌توانند شرایط ایده‌آلی را برای خروج از آنها فراهم کنند. در غیر این صورت، صندوق‌ها باید مدت عمر خود را در شرکت‌ها افزایش دهند. همچنین، اطلاع رسانی صحیح به مقام ناظر درباره این موضوع لازم است.
3. تا چه میزان می‌توان اطلاعات صندوق‌های سرمایه‌گذاری را افشا کرد؟
   • صندوق‌ها باید اطلاعات مربوط به استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و صورت‌های مالی شرکت‌های هدف را افشا کنند. این اطلاعات می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا تصمیمات مناسبی درباره سرمایه‌گذاری خود بگیرند و قیمت گذاری صحیحی را انجام دهند. این فرآیند ممکن است زمان‌بر باشد، اما بهبود شفافیت و اطلاع‌رسانی می‌تواند به نفع همه باشد.

در پایان، استراتژی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران به عنوان یک فرصت بسیار زیاد معرفی شد. اما موفقیت این استراتژی‌ها به انتخاب صحیح و اجرای مناسب آنها بستگی دارد. با وجود فرصت‌های بی‌نظیر در بازار ایران، نیاز به مدیریت موفق و استفاده از ابزارهای مناسب برای سرمایه‌گذاری احساس می‌شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی می‌توانند نمونه‌های موفقی از این استراتژی‌ها باشند، اگر توانایی اجرایی و مدیریتی مناسبی داشته باشند. جدایی مدیریت از سرمایه‌گذاران و تعهد بالای این نوع سرمایه‌گذاری، می‌تواند از مزایای اصلی آنها باشد.

با این وجود، نیاز به مدیریت مشکلات مختلفی که ممکن است در این راه پیش آید، حتی با اصلاحات در اساسنامه‌ها و مقررات، احساس می‌شود. همچنین، شفافیت اطلاعات و بهبود بازار ثانویه نیز از جمله اقداماتی است که می‌تواند به توسعه استراتژی‌های سرمایه‌گذاری کمک کند.

به امید موفقیت و رشد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران، که این امر می‌تواند نقش مهمی در توسعه و پویایی بازار سرمایه کشور داشته باشد.