فرآیند استفاده از روش های ارزیابی عملکرد چیست؟

ارزیابی عملکرد یکی از مهم ترین نیازها برای سازمان‌ها است. از کارمندی که می‌خواهد بازده بیشتری داشته باشد تا فریلنسرها و حتی دانشجویان و دانش آموزان نیاز به ارزیابی عملکرد دارند. علاوه بر ارزیابی عملکرد شخصی، شاخص ارزیابی عملکرد باید توسط مدیریت نیروی انسانی در سازمان مورد استفاده قرار گیرد. این امر باعث می‌شود که بازده پرسنل مشخص شود و سرعت رسیدن به اهداف سازمانی سریع‌تر شود. اما ما در این مقاله قصد داریم بیشتر در خصوص روش‌های ارزیابی عملکرد به صورت شخصی با شما صحبت کنیم. این کار باعث می‌شود تا همه افراد با هر وظیفه‌ای بتوانند موقعیت بازدهی خود را بیشتر درک کنند.

ارزیابی عملکرد چیست؟

پیش از آن که بخواهیم در مورد ارزیابی عملکرد و روشهای ارزیابی عملکرد با شما صحبت کنیم. لازم است که در خصوص عملکرد تعریفی واحد داشته باشیم. تا انتهای مقاله زمانی که از عملکرد صحبت شد، در واقع به معنای زیر اشاره می‌کنیم.

عملکرد تلاشی است که هر فرد در راستای انجام وظایف و مسئولیت‌های محوله باید انجام دهد. در سازمان عملکرد به صورت شخصی و گروهی ارزیابی می‌شود. این در حالی است که شخص برای ارزیابی عملکرد خود نیاز به بازبینی عملکرد شخصی خود را دارد. روش های ارزیابی عملکرد در سازمان‌ها برای ارتقای شغلی و سنجش عملکرد انجام می‌شود. این در حالی است که شخص برای رشد فردی و کسب و کار خود نیاز به استفاده از روشهای ارزیابی عملکرد دارد. همچنین می‌تواند تا با داده‌های به دست آمده بهتر در زمینه کسب و کار یا زندگی موفق باشد.

منابع انسانی بخشی است که در یک سازمان کار مربوط به ارزیابی عملکرد را انجام می‌دهد. روشهای ارزیابی عملکرد و نظارت بر عملکرد کارکنان در سازمان در راستای بهبود بخشیدن به سرعت انجام کارها است. همچنین افزایش میزان درآمد یک سازمان یا شرکت تا حد بسیار زیادی به‌ این امر وابستگی دارد. با توجه به ضروریت این امر می‌توان گفت که سیستم ارزیابی عملکرد، روشی است که به‌ این منظور طراحی شده است. سیستم ارزیابی عملکرد شاخص‌ها یا روش‌ های ارزیابی عملکرد را در نظر می‌گیرد. بر این اساس می‌تواند عملکرد هر شخص را بررسی کند. اگر بخواهیم مثالی در این زمینه بزنیم باید بگوییم که بخش فروش در یک شرکت، با شاخص‌هایی مانند میزان رشد فروش و جذب مشتری ارزیابی می‌شود.

معمولا روش‌ های ارزیابی عملکرد هر آخر سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر شخص به صورت فردی یا هر سازمان به صورت گروهی می‌تواند این کار را انجام شود. باید در نظر داشته باشید که اگر شاخص‌های ارزیابی عملکرد به صورت سازمانی مورد بررسی قرار گیرد، در انتهای سال پاداشی برای کارمندان نمونه در نظر گرفته می‌شود.

هدف از استفاده روش های ارزیابی عملکرد چیست؟

هر فرد و سازمان می‌تواند با استفاده از روش های ارزیابی عملکرد به سه هدف زیر دست پیدا کند :

1. بررسی نقاط ضعفی که شخص دارد و قابلیت اصلاح برای آن‌ها وجود دارد. در این صورت شخص می‌تواند با استفاده از روش‌های ارزیابی عملکرد در نهایت رشد فردی در نقاط ضعف خود داشته باشد. سازمان می‌تواند برای شناسایی کارمندانی که بازده کمی‌ دارند، ولی با آموزش امکان بهبود عملکرد وجود دارد از روش‌های ارزیابی عملکرد استفاده کند.
2. بررسی نقاط قوتی که وجود دارند، ولی جای اصلاح برای بهبود عملکرد در این نقاط وجود دارد. این کار باعث می‌شود که فرد بتواند عملکرد شخصی خود را حتی در برخی از نقاط مثبت عملکرد خود بهبود بخشد. سازمان‌ها نیز از این روش برای تشویق کارمندانی استفاده می‌کنند که عملکرد مثبت، ولی غیر قابل ارتقاء دارند استفاده کنند.
3. شناخت نقاط قوتی که قابلیت بهبود کلی عملکرد شخص را دارد. به معنای آن که شخص به صورت حرفه‌ای می‌تواند کاری را انجام دهد. برای مثال یک فریلنسر را در نظر بگیرید که کار خود را به حد استادی رسانده است. وی می‌تواند برای کسب درآمد بیشتر از راه آموزش درآمد کسب کند. برای شناسایی این نقاط باید از روش های ارزیابی عملکرد استفاده نمود.

در ادامه همین مقاله با شما همراه هستیم تا بیشتر در خصوص روش‌های ارزیابی عملکرد را برای شما بیان کنیم.

با روش های ارزیابی عملکرد بیشتر آشنا شوید

شخص یا شرکت از چه روشهایی می‌تواند برای ارزیابی عملکرد خود یا کارمندان استفاده نماید؟ این سوالی است که شاید برای شما هم پیش آمده باشد. ما در ادامه‌ این بخش با شما همراه هستیم تا توضیحات بیشتری را در این مورد در اختیار شما قرار دهیم.

استفاده از فرم ارزشیابی متناسب با حوزه کار

اولین اصل در روش های ارزیابی عملکرد شخصی را می‌توان استفاده از فرم ارزشیابی دانست. لازم است که یک فرم آماده کنید. در صورت تمایل می‌توانید از سایت‌های اینترنتی این فرم را دانلود کرده و مورد استفاده قرار دهید. در واقع این فرم باید شامل استانداردهایی باشد که در زمینه کاری شما مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نهایت شما می‌توانید چندین فرم را در بازه‌های زمانی مشخص تکمیل کرده و هر بار به خود از لحاظ عملکرد نمره بدهید.

لازم است بدانید که استانداردهای بیان شده در فرم باید به صورت منطقی در نظر گرفته شده باشند. ارتباط با حوزه کاری شما داشته باشند. از این روش توسط بسیاری از سازمان‌ها نیز استفاده می‌شود. شما نیز به صورت شخصی می‌توانید از این روش‌ها استفاده داشته باشید.

بیان اهداف خاص و اهمیت آن در روش‌های ارزیابی عملکرد

چه اهداف خاصی را در زمینه شغلی خود در نظر دارید که احساس می‌کنید از اهمیت بالایی برخوردار است؟ باید این اهداف را بیان کنید. این کار در روشهای ارزیابی عملکرد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که اصولا چطور می‌توانیم اهداف را مشخص کنیم؟ در پاسخ به‌ این سوال باید گفت که نقاط ضعف و قوت و بهبود آن می‌تواند بهترین هدف باشد. در واقع با پشت سر گذاشتن این اهداف شخص می‌تواند برای آینده خود نیز برنامه ریزی داشته باشد.

روش های ارزیابی عملکرد و نقش یادداشت برداری

ارزیابی عملکرد با یادداشت برداری با دقت بسیار بیشتری انجام می‌شود. مانند سازمان‌ها که برای هر کارمند فایلی به خصوص دارند، شما نیز می‌توانید یک فایل برای خود تشکیل دهید. دستاوردها و شکست‌هایی که قابل توجه هستند در این فایل باید یادداشت برداری شود. برای هر رویداد می‌توانید تشویق یا تنبیه برای خودتان در نظر بگیرید. کارکرد یادداشت برداری انتهای سال نیست، باید لحظه‌ای تصمیم بگیرید. این مسئله در روشهای ارزیابی عملکرد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

خودتان را با دیگران مقایسه نکنید

معیار و روش های ارزیابی عملکرد برای هر شخص می‌تواند متفاوت باشد. در واقع هیچ دو انسانی بر روی کره زمین شبیه به هم نیستند. از این روی توصیه می‌شود که اکیدا خودتان را با دیگران مقایسه نکنید؛ این کار باعث کاهش اعتماد به نفس می‌شود. در نهایت باعث می‌شود که عملکرد شما حتی نسبت به مدت مشابه گذشته نیز با افت همراه باشد. از این روش باید به‌این نکته در روشهای ارزیابی عملکرد توجه داشته باشید.

صداقت را از یاد نبرید

روش های ارزیابی عملکرد برای بهبود فردی شما ارائه می‌شود. پس باید فرم‌ها و فایل‌ها با صداقت و بدون بهانه جویی یا سانسور پر شوند. تنبیه و تشویق عاملی مشوق رو به جلو است و نباید از یاد برد که باید همواره با خودتان صداقت داشته باشید. اگر به عنوان مدیر یک مجموعه ارزیابی عملکرد انجام داده‌اید، لازم است که صداقت و انتقاد عادلانه را از یاد نبرید.

عملکرد شما شخصیت شما نیست

استفاده از روشهای ارزیابی عملکرد برای شناخت شخصیت خودتان کاری اشتباه است. در واقع شما تنها وظایفی که مربوط به شغلتان است را باید ارزیابی کنید. شخصیت شما چیزی فراتر از کار و شغل شماست. همچنین مدیران نیز نباید عملکرد را دستمایه توهین به شخصیت کارمند قرار دهند، چرا که نتیجه‌ این عمل مثبت نخواهد بود.

به عنوان یک مدیر گفتگو کنید

در صورتی که از روش های ارزیابی عملکرد برای کارمندان خود استفاده می‌کنید و احساس می‌کنید شخصی نگرانی یا استرسی دارد، بهتر است با وی گفتگو کنید. قطعا تجربه یک مدیر از یک کارمند بیشتر است. بهتر است با درک زندگی خصوصی و مشکلاتی که احتمالا در زندگی وی وجود دارد، به وی مشاوره در خصوص بهبود عملکرد بدهید.

از خودتان سوالات دقیقی بپرسید

بهتر است سوالاتی از خودتان بپرسید که در تعیین اهداف و ارزیابی شخصی خودتان مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال اهداف مهم من در زندگی خصوصی چیست؟ شغل من چه کمکی در دستیابی به‌ این اهداف می‌کند؟ چه موانعی بر سر راه من وجود دارد که به اهداف مهم زندگی دست پیدا کنم؟ آیا چالشی بر سر راه من وجود دارد؟ چطور می‌توانم آن را از میان بردارم؟ چطور می‌توانم خودم مدیریت کارها را بر عهده بگیرم؟ چه مهارت‌هایی باید آموزش ببینم؟ سوال پرسیدن از خود می‌تواند بسیاری از مواضع شخصی را مشخص کند و از اهمیت بسیار زیادی در روش های ارزیابی عملکرد نیز برخوردار است.

به صورت مداوم بازخورد بدهید

روشهای ارزیابی عملکرد کاری نیست که برای یک مدت زمان محدود انجام شود. تا زمانی که کاری انجام می‌دهید باید بازخوردهای مربوط را ارائه کنید. پس تمامی‌ مراحل بیان شده را باید به صورت مداوم انجام دهید تا به نتیجه دلخواه دست پیدا کنید.

از چه شاخص‌هایی برای ارزیابی عملکرد باید استفاده کرد؟

با توجه به روشهای ارزیابی عملکرد که بیان شد. شاخص‌های ارزیابی عملکرد نیز دارای اهمیت بسیار زیادی است که نباید از یاد برد. ما در ادامه‌ این بخش به بررسی این بخش می‌پردازیم.

شاخص ارزیابی عملکرد چیست؟

به ارزش‌هایی گفته می‌شود که در نهایت برای انجام روشهای ارزیابی عملکرد از آن‌ها استفاده می‌کنیم. در واقع می‌توان گفت که محتوا و معیارهای ارزیابی عملکرد را شاخص‌های ارزیابی عملکرد می‌نامند.

تصور کنید که می‌خواهیم شاخص‌های مربوط به ارزیابی عملکرد یک فروشنده را مشخص کنیم. در این صورت باید به مواردی مانند نرخ حفظ و وفادار سازی مشتری، موفقیت در فروش، نتایج و بهره وری بپردازیم. معیارهایی که بر اساس آن از روشهای ارزیابی عملکرد استفاده می‌شود بسیار با اهمیت است. در واقع به شخص یا مدیر کمک می‌کند تا بتوانند بر اساس حقایق کار خود را انجام دهند. همین امر باعث می‌شود که میزان سوءتفاهم‌ها کاهش پیدا کند و همچنین ارزیابی عملکرد دقیق‌تر باشد.

برای تعیین معیارهایی که بر اساس آن ارزیابی عملکرد مشتریان انجام می‌شود نیاز به شناخت شغلی وجود دارد. همچنین برای یک سازمان، باید تیمی‌ روی این معیارها و در نظر گرفتن آن‌ها کار کنند. در ادامه همین مقاله در خصوص فرآیندی که بر اساس آن ارزیابی عملکرد انجام می‌شود را بیان خواهیم کرد.

فرآیند استفاده از روش های ارزیابی عملکرد چیست؟

برای این که بتوانیم از روشهای ارزیابی عملکرد بهتر استفاده کنیم، لازم است که در خصوص فرآیند آن توضیحاتی را برای شما بیان کنیم.

قدم اول: ارزیابی که توسط مدیران انجام می‌شود

این روش از ارزیابی برای کارمندان و کسانی مناسب است که تحت نظارت شخصی به نام مدیر در حال فعالیت هستند. در صورتی که ارزیابی عملکرد توسط مدیر ارزیابی شود، شخص می‌تواند روش‌های دیگری که در ادامه بیان خواهد شد را نیز به کار گیرد.

قدم دوم: ارزیابی شخصی

ارزیابی شخصی یا خود ارزیابی را می‌توان قدم دوم دانست. شخص باید بر عملکرد خود نظارت داشته باشد و ارزیابی انجام دهد. این قدم مهم است چرا که شخص از حقایق کاری خود بهتر مطلع بوده و می‌تواند بهتر ارزیابی کند.

قدم سوم : ارزیابی که توسط همکاران یا دوستان شما انجام می‌شود

فرآیند ارزیابی عملکرد زمانی کامل می‌شود که توسط دوستان و یا همکاران خود که با شغل شما آشنایی دارند ارزیابی شوید. در این مرحله گاهی به دلیل مسائلی مانند حسادت و رقابت ممکن است که ارزیابی صادقانه نباشد. این خود شما هستید که باید بدانید شخص تا چه حد در ارزیابی شما صداقت داشته است.

چرا باید از روشهای ارزیابی عملکرد استفاده کنیم؟

تحلیل و ارزیابی عملکرد یک شخص می‌تواند مزایای بسیار زیادی برای وی به همراه داشته باشد. اولین و مهمترین آن‌ها را می‌توان داشتن انتظارات درست از خود دانست. همچنین در صورتی که پیشرفتی داشته باشید می‌توانید خودتان را تشویق کنید و بیشتر در این مسیر قرار بگیرید و از مسیرهای اشتباه دور خواهید شد و امکان برنامه ریزی خواهید داشت. امکان ارتقاء شغلی و رسیدن به اهداف بزرگ نیز از ارزیابی عملکرد می‌گذرد. گسترش کسب و کار برای اشخاصی که به تنهایی کار می‌کنند. بازخوردهای مفیدی که در این خصوص انجام می‌شود از دیگر مزایای استفاده از روشهای ارزیابی عملکرد به شمار می‌رود.

مدل‌های پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد چیست؟

برای این که بتوانیم روشهای ارزیابی عملکرد را درست پیاده سازی کنیم، مدل‌های مختلفی تعریف شده است. در واقع ما می‌توانیم با انتخاب مدل‌های درست در نهایت عملکرد خود را ارزیابی کنیم. همچنین مدیران با آشنایی این مدل‌ها می‌توانند در سازمان تحت نظارت خود بهتر از روشهای ارزیابی عملکرد استفاده کنند. با ما در ادامه همراه باشید تا بیشتر در این مورد با شما صحبت داشته باشیم.

رتبه بندی فردی

این مدل برای پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد توسط مدیران مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش تمامی‌ کارکنان به صورت رتبه بندی از بالا به پایین قرار داده می‌شوند. زمان پیاده سازی این مدل از روشهای ارزیابی عملکرد بسیار کوتاه است ولی در سازمان‌های بزرگ کمتر مورد استفاده خواهد بود.

MBO

در این روش از پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد فردی، شخص به صورت فردی (در صورتی که شغل آزاد داشته باشد) یا به همراه مدیر خود اهداف دوره زمانی را مشخص می‌کند. سپس می‌تواند به صورت دوره‌ای اهداف را بررسی کرده و میزان نزدیک شدن به آن‌ها را ارزیابی کند.

زمانی که دوره MBO برای ارزیابی عملکرد به پایان برسد، فرم ارزشیابی‌هایی به دست می‌آید که شامل اطلاعات مفیدی در خصوص عملکرد افراد خواهد بود. شخص ممکن است به اهداف خود در زمان مقرر رسیده باشد. همچنین ممکن است که شخص از اهداف خود دور باشد. در این صورت تنبیه می‌شود. در صورتی که زودتر از موعد مقرر به اهداف دست پیدا کرده باشد، شخص تشویق می‌شود.

بازخورد 360 درجه‌ای

در میان روش های ارزیابی عملکرد که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد روش بازخورد 360 درجه‌ای کارآمدی بیشتری دارد. با وجود این که کمتر مورد استفاده است، اما می‌تواند عملکرد را به صورت چند بعدی مورد بررسی قرار دهد. در نظر داشته باشید که مولفه‌هایی مانند ارزشیابی شخصی و مدیریتی در این روش مورد استفاده است. ارزشیابی توسط مشتریان نیز در این روش می‌تواند مورد استفاده باشد.

مرکز ارزیابی

این مدل از روشهای ارزیابی عملکرد برای اولین بار توسط ارتش آلمان در سال 1930 مورد استفاده قرار گرفت. در واقع در این روش می‌توانیم مشخص کنیم که کدام بخش از کار هر شخص مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. شخص نیز می‌تواند در این فرآیند سهیم باشد. در نهایت باید گفت که می‌توانیم ارزیابی حال حاضر و آتی داشته باشیم. در نظر داشته باشید که مرکز ارزیابی پیاده سازی بسیار زمان بر، گران و دشواری خواهد داشت.

BARs

این مدل از پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد در نهایت باعث می‌شود که مزیت‌های کمی‌ و کیفی هر فرد مورد ارزیابی قرار گیرد.

ارزیابی عملکرد روان شناختی

روش های ارزیابی عملکرد می‌تواند به شما کمک کند تا پتانسیل‌های خود را پیدا کنید. با استفاده از این روش ارزیابی عملکرد می‌توانید به شناخت هفت توانایی زیر دست پیدا کنید.

• مهارت بین فردی
• خصوصیات ذهنی
• توانایی‌های شناختی
• مهارت رهبری
• خصوصیات ذهنی
• وضعیت احساسی
• ویژگی‌های شخصیتی

با استفاده از این روشهای ارزیابی عملکرد می‌توانید مدل‌های بسیار خوبی از ارزیابی را داشته باشید. در ادامه با شما همراه خواهیم بود تا اطلاعات بیشتری در خصوص مدل‌های پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد بدانید.

حسابداری منابع انسانی

از دیگر روش های ارزیابی عملکرد که البته در سازمان‌ها مورد استفاده است، حسابداری منابع انسانی است. در این روش هزینه حفظ کارمند و همچنین دستاوردهای مالی که دارد با دیگران مقایسه می‌شود. مدیران از این روش برای افزایش سوددهی بیشتر می‌توانند این روش را مورد استفاده قرار دهند.

مدل ثبت وقایع ویژه در روشهای ارزیابی عملکرد

در صورتی که وقایع ویژه و نامعقول در کار روی دهد، باید حتما نسبت به ثبت این وقایع اقدام کنید. وقایع خاص برای هر فرد باید به صورت یک ساله ثبت شود. پس در صورتی که قصد دارید نسبت به خرید روشهای ارزیابی عملکرد اقدام کنید، این روش بسیار مناسب است.

ارزیابی به صورت مقیاسی

در نهایت باید گفت که ارزیابی مقیاسی به عنوان قدیمی‌ترین و رایج ترین مدل‌های روش های ارزیابی عملکرد به شمار می‌رود. محبوبیت این روش از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که چند معیار دارد و می‌تواند روشهای ارزیابی عملکرد را کامل ارزیابی کند.

استفاده از نرم افزار برای بهبود پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد

از مهم ترین روشهای ارزیابی عملکرد که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است می‌توان به استفاده از نرم افزار به شمار رود. سیستم ارزیابی عملکرد که برای سازمان‌ها و اشخاص در بازار عرضه شده است به عنوان یک نرم افزار مدرن به شمار می‌رود. با استفاده از نرم افزار شما می‌توانید به صورت دوره‌ای سوابق کارمندان را ثبت کنید. حوزه‌های نیازمند به بهبود به شما نمایش داده می‌شود. بهترین کارمندان از لحاظ عملکرد و ضعیف ترین آن‌ها معرفی خواهد شد. با این وجود می‌توان گفت که نرم افزار بهترین گزینه برای روشهای ارزیابی عملکرد به شمار می‌رود.

نرم افزارهای آنلاین بسیاری در این خصوص در بازار عرضه شده اند. همچنین نرم افزارهای ویندوزی نیز می‌توانند در این خصوص به شما کمک کنند. در نظر داشته باشید که فرم ارزیابی عملکرد مشتریان با استفاده از این روش بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

چرا باید از نرم افزار برای پیاده سازی روش های ارزیابی عملکرد استفاده کنیم؟

• فرآیند تصمیم گیری با دقت بسیار بیشتری انجام می‌شود.
• تصمیم گیری آگاهانه در صورتی که می‌خواهید با یکی از کارمندان قطع همکاری داشته باشید.
• توسعه فردی و حرفه‌ای
• شناسایی کارمندان راحت تر انجام می‌شود
• نقاط ضعف و قوت خود، سازمان و کارمندان را راحت تر شناسایی خواهید کرد
• رسیدگی به مشکلات با اطمینان بیشتری انجام می‌شود
• رشد و عملکرد کارمندان با کمک بیشتری صورت می‌پذیرد

بهتر است که هر فرد و هر سازمان در هر سال یک بار حداقل کارکنان خود را ارزیابی نمایند. در نظر داشته باشید که وظایف کاری مختلفی برای هر شخص وجود دارد و شما می‌توانید از آن استفاده کنید.

ارزیابی منظم باعث می‌شود تا شما بتوانید افزایش حقوق کارمندان بسیار بهتر انجام شود. در نظر داشته باشید که استفاده از نرم افزار برای پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد می‌تواند گزینه‌ای بسیار مناسب به شمار رود.

نتیجه گیری

باید توجه داشته باشید که روشهای ارزیابی عملکرد امروزه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. شما می‌توانید از آن استفاده داشته باشید. در نظر داشته باشید که ما در این مقاله اطلاعاتی را در خصوص روشهای ارزیابی عملکرد با شما در میان گذاشتیم. همچنین شما می‌توانید به صورت سازمانی یا فردی نسبت به پیاده سازی روشهای ارزیابی عملکرد داشته باشیم.