۱۰ ویژگی اساسی یک سازمان سالم

سازمان‌ها در دسته‌بندی‌های مختلفی جای می‌گیرند. این سازمان‌ها می‌توانند سالم یا ناسالم باشند. سازمان سالم دارای ویژگی‌های مختلفی است. این سازمان‌ها برای اینکه بتوانند به حیات خود ادامه دهند و همچنین به اهدافی که وجود دارند دست پیدا کنند، نیاز است تا تمامی موانعی که بر سر راه وجود دارند را در ابتدا شناسایی و سپس آن‌ها را از میان بردارند. در واقع می‌توانیم اینطور بیان کنیم سازمانی سالم خواهد بود که در رابطه با هر موضوعی همچون خود و موقعیت موجود در آن، واقع‌بین باشد. همچنین سازمان‌های سالم باید دارای انعطاف‌پذیری بالایی باشند. این سازمان‌ها باید قادر باشند تا هر زمانی که با مشکل مواجه شدند، بهترین منابعی که در اختیار دارند را به کار بگیرند. در ادامه قصد داریم به بررسی ویژگی‌هایی بپردازیم که سازمان‌های سالم به خود اختصاص داده‌اند. تا انتهای این مطلب دنبال‌کننده ما باشید.

ویژگی‌های یک سازمان سالم چیست؟

سازمان‌های سالم نرخ جابجایی پایین، کارمندان متعهد، مشتریان راضی و محیطی را نشان می‌دهند که اعضای تیم می‌توانند ریسک‌های حساب شده را بپذیرند – و از اشتباهات درس بگیرند. همانطور که اشاره کردیم سازمان سالم از ویژگی‌های مختلفی بهره می‌برد. افرادی همچون مایلز، بنیس، سرجیووانی، آرجریس و پارسونز یک سری از ابعاد و ویژگی‌های مختلف را مورد بررسی قرار داده و سپس بر اساس آن‌ها یک تعریف کلی از سازمانی که سالم است ارائه دادند. در ادامه این ویژگی‌ها را به شما خواهیم گفت تا بیشتر با سازمان‌های سالم آشنا شوید.

آشنا بودن با اهداف موجود و داشتن تعلق خاطر

بیشتر کارکنانی که در یک سازمان مشغول به کار هستند، به خوبی با اهداف موجود آشنا بوده و روشن بودن آن‌ها را درک کرده‌اند. تمامی فعالیت‌هایی که توسط این سازمان‌ها و کارکنان آن انجام می‌شوند، هم‌راستا با اهداف موجود هستند. کارکنانی که در سازمان کار می‌کنند نسبت به مسئولیت‌هایی که بر روی دوش آن‌ها گذشته می‌شوند، کاملا احساس تعلق خاطر دارند. این افراد در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد، علاقه دارند تا نظرات خود را در قالب پیشنهاد و یا انتقاد بیان کنند؛ چرا که برای حل هر کدام از آن‌ها راهکارهایی با خوش‌بینی کامل در اختیار گذاشته می‌شوند.

حل مسائل در سازمان سالم

برای حل مسائل در سازمان سالم از امکاناتی بهره برده می‌شود که در یک چارچوب مشخص‌شده قرار گرفته‌اند. همچنین حل این مسائل و مشکلات به صورت کامل واقع‌بینانه و فعال انجام خواهد گرفت. کارکنان برای اینکه مشکلات را حل کنند، بدون توجه به اینکه چه سمتی دارند و یا در چه پستی فعالیت دارند، همکاری‌های لازم را با یکدیگر داشته و به هیچ عنوان به این موضوع فکر نمی‌کنند که مدیران سطح بالا قرار است چه تصور و باوری نسبت به آن‌ها داشته باشند. این کارمندان در راستای حل مشکلات با مدیران همفکری کرده و از آن‌ها درخواست می‌کنند که نظرات خود را در رابطه با این موضوع بیان کنند.

تصمیم‌گیری در سازمان‌های سالم

اهداف مختلفی پشت تصمیم‌گیری سازمان سالم وجود دارند. افزایش کارایی موسسه از جمله این اهداف است. کارکنان و مدیران به منظور تصمیم‌گیری پارامترهای مختلفی را مورد توجه قرار می‌دهند که از جمله آن‌ها می‌توانیم به توانایی، احساس مسئولیت، وجود اطلاعات، حجم كار، زمان مناسب و همچنین تجزیه و تحلیل به صورت منطقی اشاره داشته باشیم. همچنین برای انجام برنامه‌ریزی نیز پایه و اساس گوناگونی را مورد توجه قرار می‌دهند. این پارامترها گزینه‌هایی همچون واقعیت، آینده‌نگری، عملکرد و همچنین برقراری نظم را به خود اختصاص داده‌اند. در رابطه با این موضوع روحیه همکاری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

در سازمان سالم زمانی که قبول مسئولیت به وقوع می‌پیوندد، یعنی شاهد مشارکت بسیار فعالی خواهید بود. در این سازمان‌ها حتی کارمندانی که سطح بسیار پایینی دارند نیز می‌توانند خواسته‌های منطقی خود را با مدیران به اشتراک بگذارند. مدیران نیز بدون هیچ قضاوتی نهایت توجه را نسبت به آن‌ها خواهند داشت. در واقع تمامی خواسته‌ها از احترام بالایی برخوردار هستند. مسائلی که در این سازمان‌ها مورد بررسی و حل قرار می‌گیرند، دو دسته‌بندی کلی را به خود اختصاص داده‌اند که نیازهای شخصی و روابط انسانی در این دسته‌بندی‌ها جای می‌گیرند.

معنی تشریک مساعی و نقش آن در سازمان‌های سالم

تشریک مساعی که به معنای همکاری و همدلی است، به صورت کاملا آزادانه و داوطلبانه توسط کارکنان انجام می‌شود. کارکنان برای اینکه همکاری سازنده داشته باشند، همواره برای کمک آمادگی خود را اعلام می‌کنند. زمانی که یک بحران تهدیدکننده یک موسسه باشد، در آن صورت به منظور رفع آن با یکدیگر متحد می‌شوند و در واقع به نوعی خودشان را موظف می‌دانند تا این مسئله را حل کنند.

از جمله مواردی که در امر تصمیم‌گیری بسیار مهم و ضروری تلقی می‌شود، تضاد است. این موضوع باید با دیگر همکاران به اشتراک گذاشته شود. کارکنان احساسی که دارند را به صورت کامل ابراز می‌کنند. همچنین خودشان نیز از دیگر افراد این توقع را دارند تا به ابراز احساسات خود بپردازند. در حین انجام کار یادگیری‌های بسیار زیادی گزارش می‌شوند. برای یادگیری عوامل گوناگونی دخیل هستند که از جمله آن‌ها می‌توانیم به کوشش خود یادگیرنده اشاره داشته باشیم. البته یاددهنده نیز باید توصیه‌های مناسبی را در این راستا ارائه دهد. کارکنان همدیگر را دست کم نمی‌گیرند و در چشم هم فردی کاملا مستعد و توانا هستند. انتقاد گروهی با روی خوش پذیرفته می‌شود؛ چرا که عاملی برای پیشرفت کاری است. چیزی که در رفتار آن‌ها بسیار مشهود بوده، صداقت است.

داشتن احساس تعلق و احترام به یکدیگر

هر یک از کارمندان سازمان سالم، احساس تعلق و احترام منحصربه‌فردی نسبت به یکدیگر دارند. از این طریق دیگر خود را تنها حس نمی‌کنند. کارمندانی که در این سازمان‌ها مشغول به کار هستند، از ویژگی خاصی تحت عنوان تحرک برخوردار هستند. این کارکنان برای شرکت در فعالیت‌ها می‌توانند به علاقه خود توجه داشته باشند. همچنین حضور پیدا کردن در موسسه برای کارکنان، هم می‌تواند مهم تلقی شود و هم بسیار لذت‌بخش باشد. مدیریت و رهبری که در داخل موسسه اعمال می‌شوند، دارای انعطاف‌پذیری بسیار بالایی هستند. بدین صورت که اگر لازم باشد مدیران و رهبران با شرایط موجود خودشان را وقف می‌دهند و اگر نیاز باشد، انعطاف بالایی را به کار می‌برند. در واقع این افراد قدرت تطبیق‌پذیری بالایی در ارتباط با موقعیت‌ها و تغییرات دارند.

آزادی و مسئولیت متقابل در سازمان سالم

چیزی که در بین همکاران به وضوح مشاهده می‌شود، آزادی و مسئولیت متقابل است. کارکنان می‌دانند که چه چیزهایی برای سازمان سالم بسیار اهمیت دارند و چه چیزهایی دارای درجه اهمیت کمتری هستند. یکی از شرایطی که در توسعه و تغییر وجود دارد، ریسک است. مدیریت و کارکنان همواره ریسک را قبول کرده و به تغییرات جواب مثبت می‌دهند. در واقع سازمان‌ها این باور و اعتماد را دارند که همواره باید از اشتباهات گذشته خود درس بگیرند. این اشتباهات قطعات تاثیراتی در گذشته داشته‌اند.

در صورتی که سازمان سالم یک عملکرد ضعیف را داشته باشد، در کمترین زمان ممکن و با فوریت به آن پی برده می‌شود؛ سپس افراد در کنار هم جمع می‌شوند تا با عملکرد تیمی خود این مشکلات و نقاط ضعف را رفع کنند. تمامی خط و مشی‌ها و همچنین دستورالعمل‌هایی که در داخل یک سازمان وجود دارند، به گونه‌ای تنظیم شده‌اند تا بتوانند به کارمندان در انجام مسئولیت‌ها و همچنین وظایفشان کمک بزرگی را کنند. همچنین این دستورالعمل‌ها می‌توانند باعث شوند که یک سازمان در بلند مدت از بقا برخوردار باشد. همچنین در هنگام ساخت سازمان، دستور‌العمل‌ها به گونه‌ای هستند که در صورت لزوم بتوان آن‌ها را تغییر داد. در واقع این امر از آن جهت اهمیت دارد که موسسه در دراز مدت این قابلیت را خواهد داشت تا خود را با شرایطی که بر محیط حاکم هستند، تطبیق دهد.

نظم و تحرک سازنده در کنار یکدیگر

در سازمان سالم به غیر از نظم، شاهد تحرک سازنده نیز خواهید بود؛ از این رو می‌توانید ابتکارات و ابداعات بسیار زیادی را به چشم ببینید. در این سازمان‌ها روش‌های سنتی موجود همواره مورد سوال قرار می‌گیرند تا اگر کارایی لازم را ندارند، به صورت کامل کنار گذاشته شوند. سرعتی که سازمان‌های سالم دارند نشات گرفته از امکانات و تغییرات بازار است. کارکنان همواره سعی خود را به کار می‌گیرند که  از این طریق آینده پیش‌رو را پیش‌بینی کنند. مسئولیت و اختیار دو فاکتور بسیار مهم به حساب می‌آیند که با کمک آن‌ها شاهد پدیدار شدن تعادل و توازن منطقی خواهید بود.

در امورات مربوط به موسسه هیچگونه بوروکراسی بیماری مشاهده نمی‌شود؛ به همین دلیل سرعت انجام کارها بسیار بالا خواهد بود. در واقع در این سازمان‌ها شاهد مدیریت پروژه و مدیریت استراتژی خواهید بود. فرقی ندارد یک سازمان سالم در چه حیطه‌هایی کار می‌کند. به عنوان مثال اگر این سازمان در ارتباط با مدیریت بازاریابی و مدیریت فروش باشد، همواره از مشاوره فروش و بازاریابی بهره می‌برد تا پیشرفت زیادی را داشته باشد.

دیدگاه هوی و میکس و رابرت اونز درباره سازمان سالم

حالا اجازه دهید به بررسی دیدگاه هوی و میکس بپردازیم. در واقع این دو فرد زمانی از سازمان سالم یاد می‌کنند که در آن ویژگی آفریننده را مشاهده کنند. اگر یک سازمان آفریننده باشد، در آن صورت شاهد ویژگی‌های مختلفی خواهید بود. این ویژگی‌ها به شرح زیر هستند:

• یک سازمان آفریننده باید پذیرای دگوگونی باشد.
• یک سازمان آفریننده باید اندیشه‌های تازه و نو را گرامی بدارد.
• یک سازمان آفریننده در صورت مواجه با شکست و ناکامی، باید آن‌ها را جزئی از کامیابی قلمداد کند.
• در نهایت یک سازمان آفریننده باید از کوششی که مردم دارند، قدردانی کامل را به عمل بیاورد.

نظریه دیگری که در رابطه با سازمان سالم وجود دارد، توسط رابرت اونز در سال 1970 بیان شده است. بر طبق این نظریه سازمانی که سالم است، به راحتی در محیط خودش دوام می‌آورد. همچنین این سازمان‌ها می‌توانند از پس فعالیت‌هایی که بسیار دشوار و سخت هستند نیز بر بیایند. این سازمان‌ها همواره در تلاش هستند تا بتوانند به صورت مستمر این توانایی بسیار ویژه را ارتقا ببخشند و همواره از آن بهره‌مند باشند. عملیات‌های کوتاه‌مدتی که در رابطه با این موضوع وجود دارند هم‌ می‌توانند اثربخش باشند و هم ممکن است تاثیر خاصی را با خود به همراه نداشته باشند. چیزهایی که همواره در این سازمان‌ها ادامه‌دار خواهند بود، شامل بقای پایدار، توان موثر و در نهایت رشد می‌شوند.

ویژگی‌های سازمان ناسالم

حالا که با ویژگی‌های سازمان سالم آشنا شدید، بد نیست نگاهی به ویژگی‌های سازمان ناسالم داشته باشیم که شامل گزینه‌های زیر هستند:

• سازمان سودی نخواهد داشت و منفعت آن نیز به مرور کاهش پیدا می‌کند.
• غیبت کارکنان با افزایش مواجه خواهد شد.
• کارکنان نسبت به سازمان تعهدی نخواهند داشت.
• روحیه و انگیزه بسیار پایینی در کارکنان سازمان مشاهده خواهد شد.
• همچنین بین کارمندان هیچگونه اعتمادی به چشم نخواهد خورد.

سازمان‌ سالم می‌داند که برای رقابت با رقبای خود باید حس همکاری را در افراد خود افزایش دهد

هر سازمان و شرکت برای رسیدن به اهداف بلند مدت خود باید محیطی سالم را پدید آورد. سازمان‌ سالم می‌داند که برای رقابت با رقبای خود باید حس همکاری را در بین خود افزایش دهد تا به سودآوری مدام برسد. سازمان‌ سالم یک سری ویژگی‌ دارد که شناسایی و درک آنها می‌تواند در تشخیص مشکلات شرکتتان کمک کند.

۱۰ ویژگی سازمان سالم

اهداف تأثیرگذار

یک سازمان سالم اهداف تجارتی‌اش را با کارمندان خود، در هر سطحی که هستند، در میان می‌گذارد. در این بین مأموریت‌‌ها و ویژن‌های سازمان را نیز با آنها به اشتراک می‌گذارند. کارمندان و مدیران می‌دانند که برای رسیدن به این اهداف به چیزهایی لازم دارند. بنابراین در همین راستا تلاش می‌کنند.

کار گروهی قوی

سازمان‌های سالم می‌دانند چطور فضایی را ایجاد کنند تا گروه و تیم خود با یکدیگر به راحتی همکاری داشته باشند و آنها را به سوی اهداف خود سوق می‌دهند. کارمندان و مدیران می‌دانند چطور با یکدیگر همکاری کنند و کمک‌های خود را با یکدیگر درمیان بگذارند.

روحیه بالای کارمندان

یک سازمان سالم کارمندانی با روحیه بالا و جنگجویانه دارد. کارمندان ارزش جایگاه خود را در سازمان می‌دانند و علاقه دارند برای مدت زیادی در آن جایگاه کار کنند. بهره‌وری در سازمان بالا است و رویدادهایی که در سازمان برگزار می‌شود نیز بسیار جالب و موفقیت آمیز است.

فرصت‌های آموزشی

شرکت‌ها برای کارمندان خود موقعیت‌های آموزشی و یادگیری مناسب فراهم می‌کنند تا کارمندان بتوانند مهارت‌های خود را بیشتر کنند و بهبود ببخشند. حتی در بعضی موارد به کارمندان پیشنهاد ادامه تحصیل می‌دهند و آنها را هم در این زمینه کمک می‌کنند.

رهبری قوی

رهبری خوب یکی از ویژگی‌های اساسی یک سازمان سالم است. کارمندان با مدیریتی که بر اساس اعتماد بنا شده باشد می‌توانند ارتباط خوبی داشته باشند. مدیران می‌دانند که چگونه کارمندان را برای داشتن عملکرد بهتر کنار هم جمع کنند. در این صورت است در زمان تصحیح و انتقاد از عملکرد، خیلی سریع آن را می‌پذیرند.

مدیریت قوی در زمان عملکرد ضعیف

شرکت‌های سالم به جای اینکه عملکردهای ضعیف را نادیده بگیرند، با آنها روبه‌رو می‌شوند. سازمان‌ها اقدامات اصلاحی را برای بهبود عملکرد خود انجام می‌دهند. در مدیریت رده بالا، مدیران ارزش پیشنهاد‌های کارمندان را درک می‌کنند و می‌دانند که چطور با استفاده از آنها بهره‌‌وری را افزایش دهند و به رده‌های عملکردی بالا برسند. شرکت‌ها ممکن است افرادی را به خدمت بگیرند که مشکلات را شناسایی کنند و راهکارهای مناسب را برای آن ارائه دهند.

درک ریسک‌ها

سازمان سالم ریسک‌های کار را درک می‌کند و قدم‌های لازم را برای محافظت خود در برابر این ریسک‌ها طی می‌کند. اگر سازمانی به دلیل همین ریسک‌ها اتفاقی برایش بیوفتد، حتماً از این اتفاق درس می‌گیرد و می‌آموزد. شرکت‌ها همیشه احتیاط را در کارهای خود اعمال می‌کنند، ولی این ریسک‌ها برای رشد شرکت لازم است.

سازگاری با تغییرات و فرصت‌ها

سازمان‌های سالم می‌دانند که چگونه فرصت‌ها را تشخیص دهند و آنها را جذب کنند. مدیران سازمان سالم همیشه به دنبال فرصت‌های مناسب می‌گردند تا سازمان خود را رشد دهند. آنها با تغییرات عملیاتی و تکنولوژی سازگاری دارند و خیلی خوب آنها را می‌پذیرند. آنها می‌خواهند پیشرو در زمینه تغییرات باشند.

ساختار تعریف شده

یک سازمان سالم ساختاری دارد که به وضوح تعریف شده است و در عین حال سبب محدودیت در نوآوری و رشد افراد و سازمان نمی‌شود. کارمندان شرکت هیچگاه از این ساختار گلایه نمی‌کنند چراکه می‌دانند این ساختار سبب اجرای بهتر کارها و در نهایت سود خودشان و شرکت می‌شود.

سیاست‌های نام آشنای شرکت

سازمان‌ها سیاست‌های لازم را طرح می‌کنند و آن را در اختیار تمام کارمندان می‌گذارند. یک سازمان سالم سیاست‌ها و قوانین دولت و پلیس را اجرا می‌کند و از این قوانین تخطی نمی‌کند. اگر کارمندان یا مدیران قانونی را زیرپا بگذارند، سریعاً با این وضعیت به طور حرفه‌ای برخورد می‌شود.

همانطور که دیدید یک سازمان سالم می‌بایست این ۱۰ ویژگی را داشته باشد که در بین آنها همکاری و کار گروهی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر شما هم جزئی از مدیران یک سازمان یا شرکت هستید، ببینید که این ویژگی‌ها برای شما صادق است یا خیر.

دانلود ابزارهای مدیریت تولید

منبع: smallbusiness