تعیین اهداف چگونه است و انواع هدف کدام است؟

آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چگونه می‌توانید دست به تعیین اهداف برای خود بزنید؟ با چه روش‌هایی می‌توانید به خواسته‌های خود دست پیدا کنید؟ به طور کلی رسیدن به تمامی این موارد نیازمند یک هدف مشخص و کارآمد است. تعیین کردن یک هدف می‌تواند بسیار مهم باشد، ولی متأسفانه بسیاری از افراد در این مسیر رفیق نیمه‌راه شده و دیگر دست از تلاش کردن بر می‌دارند. اگر فرد بتواند مدیریت استراتژی و اعتماد به نفس را در زندگی خود افزایش دهد، در آن صورت می‌تواند به تک‌تک اهداف کوتاه و بلند مدت خود دست پیدا کند. البته در این راه از تاثیر مشاوره منابع انسانی نیز نباید غافل شوید، ولی به طور کلی همه چیز به خود شما بستگی دارد. این مشاوره می‌تواند شما را به مدیریت منابع انسانی برساند.

تعیین اهداف چیست؟

زمانی که مقصد مشخصی نداشته باشید، نمی‌توانید به آنچه در سر دارید، دست پیدا کنید. به عنوان مثال فرض کنید هدف شما لاغری است. این هدف شما ابهامات بسیار زیادی را دارد. شما باید در ابتدا تعیین کنید که چه مقدار می‌خواهید از وزن خود بکاهید و یا چه روش‌هایی را برای رسیدن به این خواسته به کار می‌گیرید. در ادامه به صورت کامل‌تر به بررسی تعیین کردن اهداف خواهیم پرداخت؛ پس تا انتهای این مطلب دنبال‌کننده ما باشید.

در ابتدای کار می‌توانیم با تعریف تعیین هدف شروع کنیم. تعریف هر فردی از هدف می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. به طور کلی شرایط پیرامون زندگی و کار می‌تواند بر روی تعاریف فردی تاثیرگذار باشد. اهداف هر کس باید منحصربه‌فرد بوده و شبیه به اهداف دیگر افراد نباشد. به عنوان مثال فرض کنید شما می‌خواهید پولدار شوید و یکی از آشنایان شما نیز همین قصد را دارد.

طریقه رسیدن به این خواسته می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال یک فرد برای رسیدن به اهداف خود شرکت در دوره های آموزش سازمانی را در اولویت قرار می‌دهد؛ این در حالی است که بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از مشاوره منابع انسانی استفاده کنند. هر کدام از این راهکارها این قابلیت را دارند تا دیدگاه‌های گوناگونی را در اختیار شما قرار دهند. هدفی که شما انتخاب می‌کنید علاوه بر اینکه باید چالش برانگیز باشد، نیاز است تا از قابلیت اندازه‌گیری بهره‌مند باشد. در این صورت می‌توانید به صورت دوره‌ای میزان پیشرفت خودتان را مشاهده و سپس آن را به ثبت برسانید. 

هدف یک فرد رسیدن به آزادی مالی و اقتصادی است و شاید هدف فرد دیگر رسیدن به یک رژیم غذایی سالم است. تفاوت بین این دو هدف اندازه فاصله زمین تا آسمان است؛ تنها شباهتی که بین هر دو وجود دارد، تلاشی است که متقاضیان باید به کار بگیرند. بدون تلاش و پشتکار حتی یک قدم نیز نمی‌توانید رو به جلو بردارید. 

شما باید یاد بگیرید که چگونه اهدافتان را در سمت زندگی خود تعیین کنید. با این کار می‌توانید راحت‌تر به خواسته‌هایی که در ذهن دارید، دست پیدا کنید. اهداف بزرگ شما باید به چند هدف کوچک تبدیل شوند. سپس با رسیدن به هر یک از این اهداف کوچک، می‌توانید با انگیزه بیشتری مسیر را طی کنید.

چرا تعیین اهداف ضروری است؟

تعیین کردن اهداف از جهات مختلفی ضرورت دارد. اهداف به ما کمک می‌کند تا بتوانیم تصمیم‌گیری کنیم. برخی از چیزها برای ما مانند یک رویا هستند. با تعیین هدف خود می‌توانید بر روی آن تمرکز کرده و راه را برای رسیدن به آن هموار کنید. اگر هدف خود را تعیین کنید، این قابلیت را خواهید داشت تا دست به اندازه‌گیری آن نیز بزنید و سپس بر اساس پیشرفت و نتایج به دست آمده، انواع مشکلات را شناسایی کرده و برای غلبه بر آن‌ها اقدام کنید. 

بدون هدف بودن با بدون برنامه‌ریزی بودن برابر است. در صورتی که هدفی را تنظیم کنید، می‌توانید در مقصد قدم بگذارید و از میانبرهایی عبور کنید که شما را سریع‌تر به نتیجه می‌رسانند. به عنوان مثال اگر اهداف شما مواردی همچون مدیریت مالی، مدیریت بازاریابی، مدیریت پروژه و یا مدیریت تولید است، حتما باید از مشاوره فروش و بازاریابی و در کنار آن از مشاور سیستم ها فرآیندها کمک بگیرید. 

مراحلی که باید برای تعیین هدف‌های خود پشت سر بگذارید

خیلی از افراد وجود دارند که دست به تعیین اهداف می‌زنند، ولی نمی‌توانند به هیچ نتیجه مثبتی دست پیدا کنند. به احتمال قوی این دسته از افراد انگیزه قوی برای رسیدن به اهداف خود ندارند؛ پس زمان خود را صرف چیزهایی کنید که برای شما شادی و انرژی به ارمغان می‌آورند. برای اینکه در تعیین کردن اهداف خود بتوانید به موفقیت دست پیدا کنید، نیاز است تا مراحل مختلفی را پشت سر بگذارید که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت؛ پس همراه ما باشید. 

مرحله اول

در ابتدا باید به خودتان زمان کافی را اختصاص دهید. این کار باعث خواهد شد تا بتوانید کاری کنید طوفان افکار بر شما غلبه پیدا کند. بعد از این کار، دست به ایجاد یک لیست بزنید. به عنوان مثال یک لیستی ایجاد کنید که نشان‌دهنده کارهایی است که شما دوست دارید تا 20 سال آینده آن‌ها را تجربه کنید. پس هر چیزی که دوست دارید را یادداشت کنید.

مرحله دوم

در مرحله دوم از تعیین اهداف به شما پیشنهاد می‌کنیم یک بار دیگر به لیست خود توجه کنید. سپس اهدافی که نوشته‌اید را در بازه‌های 5، 10 و 20 ساله تقسیم‌بندی کنید. این کار باعث خواهد شد تا بفهمید برای هر هدف و یا خواسته به چه میزان زمان نیاز دارید. واقع‌بین بودن را در هنگام تخمین زدن فراموش نکنید. 

مرحله سوم

مجددا مروری بر لیست خود داشته باشید. چهار مورد از اهدافی که شما را به وجد می‌آورد انتخاب کنید. سپس برای هر کدام از این اهداف یک پاراگراف‌ توضیحات بنویسید. این توضیحات باید به این موضوع اشاره داشته باشند که چرا می‌خواهید در بازه زمانی مشخص شده به آن هدف دست پیدا کنید. 

اگر می‌خواهید به اهداف خود دست پیدا کنید، بخوانید

همه کارها تنها به تعیین اهداف ختم نمی‌شوند. شما برای اصولی انجام شدن کارها باید اهداف بزرگ را به چندین هدف کوچک‌تر تقسیم کنید. در این راه قسمت‌هایی از زندگی خود را به یاد بیاورید. با تفحس در این قسمت‌ها می‌توانید کمبودها را شناسایی کرده و برای رسیدن به آن‌ها تلاش کنید. در این راه می‌توانید مواردی همچون شغل، تحصیلات، سلامتی، خانواده و… را در نظر بگیرید. 

هدف‌گذاری کنید

اهدافی که انتخاب می‌کنید، نباید سه ویژگی زیر را داشته باشند:

• کوتاه‌مدت
• ساده
• غیرقابل دستیابی

اگر نتوانستید به اهداف خود دست پیدا کنید، مشکلی وجود ندارد و نباید مدام خودتان را سرزنش کنید، بلکه باید هدف‌گذاری خود را به صورت واقع‌بینانه‌تر انجام دهید. برای این کار می‌توانید از اهداف کوچک شروع کنید. با هر باری که به اهداف خود می‌رسید، یک پاداش و جایزه را نیز برای خود در نظر بگیرید. نوشتن تمامی اهداف به صورت سالیانه در یک تقویم رومیزی می‌تواند ایده بسیار جالبی باشد. 

مجددا اهداف را بررسی کنید

بعد از تعیین اهداف و نوشتن آن‌ها، باید یک بار دیگر دست به بررسی آن‌ها بزنید. چندین سؤال را از خودتان جویا شوید و بر اساس همین موارد می‌توانید به مشکلات موجود پی ببرید و در جهت کنار گذاشتن آن‌ها به حرکت در بیایید.

تعیین اهداف را بر اساس عزت نفس انجام دهید

بزرگ اندیشیدن را فراموش نکنید، ارزش خود را بشناسید و همواره عزت نفس خودتان را افزایش دهید. اهدافی که تعیین می‌کنید بهتر است ویژگی جاه طلبانه را داشته باشند، البته این در صورتی است که از قابلیت دسترسی برخوردار باشند. از خودتان بپرسید که انتظارات شما از آینده شغلی خودتان چیست و بررسی شاخص ارزیابی عملکرد را از یاد نبرید. اگر هدف شما مدیریت فروش است، حتما از مشاوره مدیریت استفاده کنید. 

به غیر از تمامی موارد ذکر شده برای اینکه بتوانید به اهداف خود دست پیدا کنید، نیاز است تا نکات زیر را بررسی کنید:

• از خود دائما این سؤال را بپرسید که آیا از این آمادگی برخوردار هستید تا به هدف خود برسید یا خیر.

• برای رسیدن به اهداف خود حتما برنامه‌ها و نقشه‌های جدیدی را به کار بگیرید.

• از مرور هر روز اهدافتان غافل نشوید. 

• اگر بر سر اهداف شما موانعی وجود دارند، حتما آن‌ها را تعیین و مشخص کنید.

• تمرکز بر روی اهدافتان را از یاد نبرید.

• اگر در بین دوستان و آشنایان افرادی صاحب نظر را می‌شناسید، حتما یک مشورتی با آ‌ن‌ها ترتیب دهید. 

• واقع‌بینی را فراموش نکنید و در ذهن خود فانتزی بافی نکنید.

حتما پیشرفت خودتان را ثبت کنید.

توجه به این نکات باعث می‌شود تا بعد از تعیین اهداف خود، بتوانید به آن‌ها دست پیدا کنید؛ پس از تلاش و برنامه‌ریزی به هیچ عنوان غافل نشوید. سختی‌های راه بسیار زیاد خواهد بود، ولی رعایت نکات ذکر شده می‌تواند این سختی‌ها را حداقل لذت‌بخش کند. 

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم تا شما را با روند تعیین اهداف آشنا کنیم. برای اینکه بتوانید در تعیین هدف خود به موفقیت دست پیدا کنید، نیاز است تا مراحل مختلفی را پشت سر بگذارید که هر کدام از آن‌ها بیشترین درجه از اهمیت را به خود اختصاص داده‌اند و نباید نسبت به آن‌ها غافل شوید. علاوه بر آن در تعیین هدف‌های خود باید به نکات گوناگونی توجه داشته باشید؛ هر کدام از این نکات به نحوی در رسیدن به اهدافتان به شما کمک خواهد کرد؛ پس از هیچ کدام غافل نشوید. 

اهداف لزوماً نباید خیلی بزرگ و عجیب و غریب باشند.

حتماً در مورد تعیین اهداف چیزهایی شنیده‌اید. کسانی که هدف‌گذاری می‌کنند بیشتر از کسانی که «سخت کار می‌کنند» به نتیجه می‌رسند و این همان قدرت هدف‌گذاری است. اما قبل از هر چیز باید در مورد انواع هدف‌گذاری صحبت کنیم که ببینیم کدام مورد برای ما و زندگی ما مناسب‌تر است.

هدف چیست؟

بیایید ابتدا نگاهی به کلمه هدف بیاندازیم. بسیاری از مردم تصور می‌کنند که هدف باید یک تغییر ماورایی در علم و تکنولوژی باشد و یا یک موفقیت و تغییر عظیم در جامعه. اما این درست نیست.

شاید اهداف اصلی و بزرگ این گونه باشند، اما اهداف معمولاً شخصی هستند. شاید فردی به دلیل علاقه‌ای که ورزش و مسافرت دارد هدفش این باشد که در هر شهر یک مسابقه ماراتون برگزار کند.

چیزی که سعی در گفتنش داریم این است که اهداف لزوماً نباید خیلی بزرگ و عجیب و غریب باشند. اگر این گونه فکر می‌کنید، شاید باید کمی طرز فکر خود را تغییر دهید!

تعیین اهداف زیاد

متخصصان هدف‌گذاری معتقدند که تعیین اهداف زیاد کار اشتباهی است؛ مخصوصاً اگر اهداف بزرگ و سنگین باشد. برای مثال راه اندازی استارتاپ شخصی خودتان به اندازه کافی بزرگ و سخت و حتی ترسناک هست که شاید وجود اهداف دیگر و رسیدن به آنها را برای شما سخت کند. این هدف مطمئناً چند سالی از وقت و عمر شما را خواهد گرفت و شما را مشغول خود خواهد کرد. اما همان برگزاری مسابقه ماراتون را در نظر بگیرید. این هدف چندان سخت نخواهد بود و شاید بتواند در کنار آن به چند هدف دیگر هم فکر کرد.

اگر اهدافتان راحت هستند، شاید بتوانید به تعداد دیگری هم فکر کنید. اگر اهدافتان سخت و پیچیده هستند، بهتر است از تعداد آنها کم کنید.

۴ نوع هدف بر اساس زمان

زمانی که برای رسیدن به اهدافتان تعیین می‌کنید، در نوع هدفتان تفاوت ایجاد می‌کند. ۴ نوع هدف‌گذاری وجود دارد: اهداف موقتی، اهداف کوتاه مدت، اهداف بلند مدت، اهداف مادام‌العمر.

اهداف مادام‌العمر

اهداف مادام‌العمر از آن دسته اهدافی هستند که شاید بیش از ۱۰ سال و یا تا آخر عمرتان زمان ببرد. بهترین راه برای پیدا کردن هدف مدام‌العمرتان این است که تصویری از خودتان را در آینده تصور کنید. ببنید نسخه ۱۰ یا ۲۰ سال آینده‌تان به چه شکلی است. به کجا رسیده‌اید؟ از داشته‌های خود خوشحالید؟ مجرید یا متأهل؟ چه چیزهایی دارید؟ خانواده‌تان چه چیزهایی دارد؟ پولدارید؟ به نظرتان در روز تشییع جنازه‌تان چه چیزهایی در موردتان می‌گویند؟

وقتی اینگونه به آینده‌تان نگاه می‌کنید، در واقع اهداف خود را بررسی می‌کنید. پس از بررسی آنها باید خودتان را تبدیل به همان شخص کنید.

هدف مادام‌العمر من در ۲۰ سالگی کاملاً متفاوت با ۴۰ سالگیم بود. بنابراین طبیعی است که در طول زمان این اهداف تغییر کند. این تغییرات به سرعت شکل نمی‌گیرد. بهتر است هر ۵ سال نسبت به اهداف مادالعمر خود بازنگری داشته باشید.

اهداف بلند مدت

اهداف بلند مدت باید، حتماً، زمان‌بندی شوند؛ ۵ یا ۱۰ سال. شاید بعضی فکر کنند که این جور اهداف را می‌توانند در کوتاه مدت به سرانجام برسانند. در حالی که فقط با این کار به خود سخت می‌گیرند و ممکن است به شکست نزدیک شوند.

اهداف کوتاه مدت

اهداف کوتاه مدت همیشه خیلی هم کوتاه مدت نیستند. ممکن است حتی چندین ماه به طول انجامند. این اهداف می‌توانند با اهداف موقتی تلفیق شوند تا یک هدف بلند مدت یا مادامالعمر را تشکیل دهند.

اهداف موقتی

این جور اهداف به شما کمک می‌کند تا به هدف بزرگ‌تری برسید. در واقع آنها آجرهایی هستند که اهداف کوتاه مدت را می‌سازند و آنها هم اهداف بلند مدت و در نهایت مادام‌العمر را می‌سازند. انجام تکالیف یا رنگ کردن خانه می‌تواند از جمله اهداف موقتی باشد.

تعیین اهداف درست

همان‌طور که تعیین تعداد زیادی هدف به صورت همزمان می‌تواند برای شما سخت باشد و حتی شما را به شکست منتهی کند، تعداد کم هدف نیز می‌تواند برای شما خطرناک باشد.

بیایید یک مثال بزنیم:

جک می‌خواهد در کارش پیشرفت کند. او تعداد زیادی هدف کوتاه مدت را برای هدف بلندمدتش که پیشرفت در کارش است، در نظر گرفته است:

۱) تکمیل دوره‌های آموزشی برای شغلش

۲) افزایش فروش تا ۲۰ درصد تا سال بعد

۳) خواندن ۳ کتاب در ماه در مورد رهبری تا سال بعد

۴) تمام کردن فوق لیسانس تا سال بعد

۵) گرفتن ترفیع بعدی

شاید با این اهداف جک به چیزی که می‌خواهد برسد، اما این اهداف چندان کامل نیستند. اهداف جسمی و سلامتیش کجا هستند؟ اهداف معنوی؟ تصویر آینده‌اش به چه شکل است؟ جک باید سر و سامانی به اهدافش بدهد. باید بتواند در ۷ زمینه متفاوت هدف‌گذاری کند.

۷ نوع هدف

شما باید بتوانید در همه جنبه‌های زندگی خود هدف‌گذاری کنید و فقط بر روی یک جنبه زندگی خود تمرکز نداشته باشید.

اهداف شغلی

بیشتر مردم وقتی در مورد هدف فکر می‌کنند، معملاً اهداف شغلی به ذهنشان می‌آید. اهداف شغلی می‌تواند شامل موارد زیادی شود: ترفیع در شغل، تغییر شغل، بهبود روابط، شروع کسب و کار شخصی و …

اهداف اقتصادی

یکی دیگر از اهداف بزرگ هر کسی، اهداف اقتصادی است. برای رسیدن به اهداف اقتصادی، درآوردن پول بیشتر، باید بودجه کافی را هم داشته باشید، بعضی عادت‌های خود را تغییر دهید و تا جایی که می‌توانید پول پس انداز کنید. مثلاً خانه خریدن، تسویه وام، پس انداز پول برای تغییر شغل از جمله آنهاست.

اهداف بهبود شخصیتی

این اهداف به شما کمک می‌کند تا فرد بهتری باشد. صحبت کردن به تنها یک زبان چیز بدی نیست، اما اگر فکر می‌کنید یادگیری زبانی دیگر می‌تواند شخصیت بهتری از شما بسازد، حتماً آن را تبدیل به یک هدف کنید. نوشتن کتاب، خواندن کتاب بیشتر، درست کردن وبلاگ، سفر کردن می‌تواند از جمله این اهداف باشد.

اهداف معنوی

برای روح و روان خود چه کاری می‌توانید انجام دهید؟ این اهداف می‌تواند مذهبی باشد، کمک به جامعه باشد و یا هرچیزی که مهم‌تر از شما و خانواده‌تان تلقی شود. کمک‌های داوطلبانه، رفتن به مسجد و کلیسا، مدیتیشن، رفتن به مراسم‌های خیریه از جمله آنهاست.

اهداف آموزشی و تحصیلی

اهداف آموزشی ممکن است کمی ترکیبی هم باشد. ممکن است بخواهید دوره‌ای را بگذرانید تا در کار خود نیز پیشرفت کنید.

اهداف مروبط به بهبود روابط

داشتن زمان آزاد بیشتر، افزایش زمان مربوط به خانواده، داشتن فرزند، ازدواج کردن از جمله اهدافی است که شما را در بهبود روابطتان کمک می‌کند.

اهداف جسمی و سلامتی

روی فرم بودن، کلاس ورزشی رفتن، تا ۹۰ سالگی زندگی کردن از جمله اهدافی هستند که در جسم و سلامتیان مؤثر است.

نتیجه

اکنون متوجه شدید که نباید فقط بر روی یک جننبه از زندگی تمرکز کرد. برای داشتن یک زندگی موفق باید در همه زمینه‌ها تلاش کنید. در هر جنبه زندگی خود برنامه‌ریزی داشته باشید و سعی کنید قدم به قدم تصویر آینده خود را شکل دهید.

منبع: developgoodhabits