چگونه در زندگی اهداف خود را تعیین و هدف‌ گذاری کنیم؟

هدف گذاری

یکی از سؤالات اساسی که در رابطه با هدف گذاری پرسیده می‌شود این بوده که چگونه می‌توان این فرآیند را به خوبی انجام داد و چگونه می‌توان به آن دست پیدا کرد. در ابتدا باید بگوییم که هدف چیزی نیست که بتوان در عرض بیست و چهار ساعت به آن دست پیدا کرد. برای اینکه بتوانید به اهداف خود دست پیدا کنید، در ابتدا نیاز دارید تا هدف‌هایی را که دارید تعیین کنید؛ سپس برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داده و برای رسیدن به آن‌ها گام‌های محکمی را بردارید. 

همه ما به دنبال این هستیم تا رویاهای خود را به واقعیت تبدیل کنیم. برای اینکه بتوانید به این جایگاه دست پیدا کنید، نیاز است تا رویاهایتان را رها کنید و به آن‌ها اجازه دهید تا بدون محدودیت پیشروی داشته باشند؛ پس در گام اول می‌توانید بدون هیچ دغدغه و ترسی دست به رویاپردازی بزنید. 

چرا تعیین اهداف از اهمیت بالایی برخوردار است؟

شاید این سؤال برای شما نیز به وجود بیاید که چرا تعیین اهداف از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر بخواهیم به صورت ساده و سلیس بیان کنیم، به صورت کلی دو راه پیش روی شما قرار دارد. یعنی می‌توانید طوری باشید که بقیه افراد شما را تبدیل به یک برنامه برای پیشبرد اهداف خود کنند و یا خود شما با استفاده از برنامه رو به جلو حرکت کنید. 

خارج از این دو حالت نمی‌توانید چیزی پیدا کنید. هستند افرادی که هیچ هدفی را برای خود مشخص نکرده‌اند و فقط تمایل دارند تا مطابق با حرکت باد رو به جلو بروند. در واقع تمامی نداشته‌ها و داشته‌های این افراد بر روی شانس قمار می‌شود. 

هدف گذاری

یک مثال ساده را متصور شوید

اجازه دهید با یک مثال ساده این مسئله را برای شما شفاف‌سازی کنیم. تصور کنید دو قایق بادبانی وجود دارند. یکی از بادبان‌ها از همان ابتدا مسیر خود را تعیین کرده و مطابق با آن به مسیر خود ادامه می‌دهد. در حالی که بادبان دوم بدون اینکه مقصد مشخص‌شده‌ای داشته باشد، بر روی آب شناور مانده است. بدین صورت که گاهی به سمت شرق حرکت می‌کند و گاهی اوقات مسیر خود را به سمت غرب تغییر می‌دهد. 

این مثال به طور ساده و واضح توانست تفاوت بین مشخص کردن هدف و مشخص نکردن آن را به تصویر بکشد. همچنین با کمک این مثال می‌توانید به تفاوت بین مسئولیت‌پذیری و رها کردن امور نیز پی ببرید. شاید از این حرف‌ها برداشت کنید که مقصود این است که از سفر لذت نبرید؛ در حالی که به هیچ عنوان منظور این نبوده و نباید فردی که این دیدگاه را دارد، محکوم کنید. هدف از گفتن این حرف‌ها این بود که از سفر خود لذت ببرید، ولی در کنار آن یک هدف و برنامه مشخص نیز داشته باشید. 

تحقیقی که دانشگاه هاروارد انجام داده است

دانشگاه هاروارد همواره تحقیقاتی را در زمینه‌های گوناگون انجام می‌دهد. یکی از این تحقیقات بر روی دو گروه از افراد انجام شد. یک گروه از این افراد اهداف بالا و گروه دیگر اهداف پایینی داشتند. نتایج حاکی از آن است که افرادی که اهداف بالایی داشتند، انگیزه زیادی را نیز به خود اختصاص داده و در نهایت عملکرد آن‌ها نیز با بهبود مواجه شده بود. 

بر اساس مطالعات تجربی می‌توانیم به این نتیجه دست پیدا کنیم که هدف گذاری می‌تواند موفقیت را افزایش دهد و ابعاد مختلفی از زندگی را تحت تاثیر خود در بیاورد. این هدف گذاری تنها به موارد مالی ختم نمی‌شود. مدیریت مالی و مدیریت استراتژی می‌تواند همراه با هدف انجام شوند، ولی تاثیرگذاری هدف از تمامی این موارد فراتر رفته و گزینه‌های دیگری را نیز به خود اختصاص داده است. شما می‌توانید به تعیین هدف در شاخه‌های گوناگون بپردازید که از جمله آن‌ها می‌توانیم به گزینه‌های زیر اشاره داشته باشیم:

• اهداف جسمی

• اهداف خانوادگی

• اهداف تحصیلی

و…

برای اینکه بتوانید به چگونگی هدف گذاری پی ببرید و روش رسیدن به آن را یاد بگیرید، در ادامه به 5 راه مختلف اشاره می‌کنیم؛ پس همراه ما باشید. 

یکی کردن اهداف و خواسته‌های درونی؛ از مهم‌ترین مراحل هدف گذاری

برای اینکه بتوانید به اهداف خود دست پیدا کنید، در ابتدا نیاز است تا اهداف و خواسته‌های درونی خودتان را یکی کنید. هر فردی ممکن است برای خود رویاهای جذابی را تعیین کند، ولی در راه رسیدن به این رویاها به صورت کامل انگیزه خود را از دست می‌دهد. اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید، باید بتوانید خودتان را در ابتدا با شرایط وفق دهید و سپس به دنبال راه‌هایی برای برگرداندن انگیزه‌تان باشید. برای اینکه به یک هدف درست برسید، به تلاش مستمر نیاز خواهید داشت و به این هدف خود باید پایبند باشید. برای هدف گذاری دو روش مختلف وجود دارد. 

اولین روش به صورت سطحی و سنتی است. تعیین کردن این اهداف بر اساس آن چیزهایی است که شما تصور می‌کنید. بدین صورت که به این اهداف دست پیدا کرده‌اید، ولی بعد از گذشت مدتی متوجه می‌شوید که هیچ کدام از آن‌ها واقعی نبودند. برخی اوقات نیز پیش از رسیدن به این اهداف، در میانه راه آن‌ها را جای می‌گذارید. 

دومین روش نیز تعیین هدف به صورت عمقی است. زمانی که می‌خواهید هدف خودتان را تعیین کنید حتما به دنبال مواردی باشید که از عمیق‌ترین بخش احساسات و رویاهای شما بیرون کشیده می‌شوند. به هیچ عنوان به صدای درونتان که می‌گوید انجام این کار دشوار، پیچیده و یا غیرممکن است، گوش ندهید. هر فردی برای انجام یک کار خاص بر روی زمین آمده است؛ شما با گوش کردن به صدای درونی خود، باعث می‌شوید تا به این هدف دست پیدا نکنید. 

هدف گذاری

قابل مشاهده نگه داشتن هدف

دومین روش برای هدف گذاری و رسیدن به آن، قابل مشاهده نگه داشتن آن است. شاید بارها این سؤال را از خودمان پرسیده باشیم که الان کجا هستیم و چه چیزی می‌خواهیم. شما برای اینکه بتوانید مقصد و مسیر زندگی را مشاهده کنید و در جهت رسیدن به آن‌ها قدم بردارید، به یک برنامه کتبی نیاز خواهید داشت. 

در واقع دسترسی به نقشه راه، برای شما بسیار کمک‌کننده خواهد بود. زمانی که اهداف شما پیش‌رویتان قرار بگیرد، در آن صورت می‌توانید از حواس‌پرتی دوری کنید و در نهایت مشکلاتی که ممکن است برای شما به وجود بیایند را نیز کنار بگذارید. 

اگر اهداف خود را در داخل یک صندوقچه و فقط محض گرد و خاک خوردن قرار داده‌اید، نمی‌توانید کاری از پیش ببرید. شما باید به صورت مداوم با اهداف خود ارتباط برقرار کنید و به مرور چندین باره آن‌ها بپردازید. پس اهداف شما باید جلوی چشم باشند. همچنین بعد از اینکه هر هفته به مرور اهداف خود پرداختید، فراموش نکنید که پیشرفت خودتان را نیز اندازه‌گیری کنید. اگر عقب افتاده‌اید، دلیل آن را جویا شوید و بر اساس تاکتیک‌های موجود، اهدافتان را مجدد تنظیم کنید. 

پاسخگو بودن نسبت به هدف؛ از دیگر راه‌های هدف گذاری

گزینه دیگری که می‌تواند منجر به هدف گذاری درست شود، پاسخگو بودن نسبت به اهداف است. اهداف با رویاهای شبانه کاملا تفاوت دارند. شما رویاهای شبانه را بعد از بیداری از یاد می‌برید و در واقع آن‌ها تبدیل به یک خاطره می‌شوند. 

در صورتی که اهداف می‌توانند به صورت کامل مسیر زندگی شما را تغییر دهند؛ پس متعهد بودن اولین اصلی به حساب می‌آید که مستلزم توجه بالایی است. بهتر است نسبت به اشتراک‌گذاری اهداف خود اقدام کنید؛ چرا که در این صورت افراد از شما انتظاراتی خواهند داشت و همین موضوع باعث می‌شود تا شما انگیزه مضاعف پیدا کرده و برای رسیدن به اهدافتان تلاش کنید.

پیدا کردن هدفی که شایسته زندگی شما باشد

اگر به دنبال تعیین هدف و چگونگی رسیدن به آن هستید، باید هدفی پیدا کنید که کاملا شایستگی زندگی شما را داشته باشد. قطعا مسیری که برای رسیدن به هدف بر می‌دارید، صاف و مستقیم نبوده و دشواری‌های خاص خودش را دارد. منظور از این راه این نبوده که شما شایسته آن هدف باشید؛ بلکه منظور این است که هدف شایسته زندگی شما باشد. هر دیدگاهی به جز این مورد داشته باشید، قطعا در طی کردن سختی‌ها و بلندی‌ها نمی‌توانید انگیزه لازم را داشته باشید و به مرور به صورت کامل آن را از دست می‌دهید. 

پیش بینی مشکلات

آخرین راهی که برای هدف گذاری پیشنهاد می‌شود این است که مشکلات را پیش بینی کنید. مسیر تحقق و رسیدن به هدف از آنچه که در تصورات خود دارید، بسیار پیچیده‌تر بوده و فراز و نشیب‌های گسترده‌ای دارد. اگر نتوانید مشکلات موجود را پیش‌بینی کنید، در آن صورت از مسیر تعیین‌شده خارج می‌شوید. شما باید برای روبه‌رو شدن با مشکلات آمادگی ذهنی لازم را داشته باشید. این کار باعث می‌شود انگیزه لازم برای دنبال کردن هدف را در وجود خود تقویت کنید. 

هدف گذاری در هر زمینه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی اوقات برای اینکه بتوانید به بررسی شاخص ارزیابی عملکرد بپردازید، نیاز است تا در مسیر تعیین‌شده رو به جلو حرکت کرده باشید. داشتن هدف و مسیر مشخص می‌تواند به شما کمک کند تا مدیریت منابع انسانی را در دست بگیرید. 

در واقع هر کسب و کار و هر زمینه‌ای با توجه به هدفی که دارد، می‌تواند مسیر خود را تعیین کند. به عنوان مثال در دوره های آموزش سازمانی می‌توان تعیین هدف را آموزش داد. این کار باید توسط مواردی همچون مشاوره منابع انسانی و مشاور سیستم ها فرآیندها انجام شود. 

افراد و سازمان‌هایی که به دنبال عملکرد عالی در زمینه‌هایی همچون مدیریت پروژه، مدیریت مالی، مدیریت تولید، مدیریت استراتژی، مشاوره مدیریت، مشاوره فروش و بازاریابی، مدیریت فروش و مدیریت بازاریابی هستند، می‌توانند از هدف گذاری بهره ببرند. در این مقاله سعی کردیم تا به بررسی 5 راهی بپردازیم که شما را به اهدافتان می‌رسانند.

بسیاری از افراد در زندگی خود احساس سرگردانی‌ می‌کنند؛ سخت کار می‌کنند، اما به نظر می‌رسد به جایی نمی‌رسند.

دلیل اصلی این احساس این است که آنها هدفی برای زندگی خود تعیین نکرده‌اند. قبل از اینکه بخواهید کاری را انجام هید، زمان بگذارید و هدف خود را از آن کار مشخص کنید. شما باید هدف‌ گذاری کنید.

چگونه هدف تعیین کنیم؟

در ابتدا ببینید که دوست دارید به چه چیزی دست پیدا کنید، سپس خود را متعهد کنید که به آن برسید. هدف باید اسمارت باشد؛ یعنی خاص باشد، قابل اندازه‌گیری باشد، دست یافتنی باشد و برای رسیدن به آن تاریخ تعیین شده باشد. یک هدف اسمارت باید در عین حال به شما انگیزه دهد و شما را وادار به حرکت کند. این اهداف حتما باید بر روی کاغذ نوشته شوند. سپس باید برای رسیدن به آنها یک برنامه‌ریزی قدم به قدم داشت.

فرآیند هدف‌ گذاری به شما کمک می‌کند تا مسیر زندگی خود را پیدا کنید؛ دقیقاً بدانید که چه می‌خواهید و باید در زندگی بر روی چه مواردی تمرکز کنید.

اهداف اسمارت

چرا هدف‌ گذاری کنیم؟

تمام افراد موفق از ورزشکاران گرفته تا صاحبان کسب و کار‌ها، هدف‌ گذاری می‌کنند. هدف‌ گذاری به شما یک ویژن بلندمدت می‌دهد و باعث می‌شود بتوانید برای روی زمان خود کنترل بهتری داشته باشید تا بتوانید بیشترین استفاده را از زندگی خود کنید.

با انتخاب اهداف دقیق و تعریف شده می‌توانید فرآیند رسیدن به آنها را اندازه‌گیری کنید. اعتماد به نفستان هم بالا می‌رود، چراکه توانسته‌اید توانایی‌های خود را بهتر بشناسید و در زمینه مناسبی به کار ببندید.

حالا اهداف شخصی انتخاب کنیم

۱) در ابتدا یک تصویر بزرگ از آنچه می‌خواهید در زندگی انجام دهید، خلق کنید (مثلاً برای ۱۰ سال آینده). حالا اهدافی که برای رسیدن به آن نقطه باید تیک بزنید را تعیین کنید.

۲) این اهداف بزرگ را به اهداف کوچک‌تر تقسیم کنید.

۳) در آخر وقتی نقشه راهتان مشخص کنید، شروع به کار کنید.

اهداف باید از آخر به اول برنامه‌ریزی شوند. یعنی اول برای ۱۰ سال آینده خود برنامه‌ریزی می‌کنید. سپس می‌گویید پس برای رسیدن به آن تا سال آینده باید چه کنم؟ ماه آینده چی؟ هفته آینده؟ و در آخر امروز باید چه کاری انجام دهم.

قدم اول: تعیین هدف کلی در زندگی

قدم اول این است که یک هدف کلی برای زندگی خود تعیین کنید (حداقل تا سن مشخصی). تعیین این هدف به شما این دید را در زندگی می‌دهد که بتوانید تمام جنبه‌های زندگی خود را شکل ببخشید. سعی کنید در زمینه‌های زیر حتماً هدف‌ گذاری طولانی مدت داشته باشید:

یکی از این هدف‌ها را که در زندگی شما تأثیر بیشتری دارند، انتخاب کنید و آن را به اهداف کوچک‌تری تقسیم کنید و بر روی آن تمرکز کنید. این اهداف باید اهدافی باشند که شما تعیین می‌کنید و دوست دارید به آن برسید، نه اهدافی که والدینتان و یا رئیستان از شما می‌خواهد.

قدم دوم: تعیین اهداف کوچک‌تر

بعد از تعیین یک هدف بزرگ و بلند مدت در زندگی، برای ۵ سال آینده خود و کاراهایی که باید در برای رسیدن به این هدف در ۵ سال آینده انجام دهید، برنامه‌ریزی کنید. سپس برنامه ۱ ساله بریزید بعد ۱ ماهه. این برنامه‌ها باید بر مبنای هدف بزرگتان باشد.

سپس یک لیست کار روزنانه تعیین کنید تا کارهایی را که روزانه باید در راستای هدفتان انجام دهید بنویسید. شاید اهداف کوچک‌تر شما در روزهای اول خواندن کتاب و جمع‌آوری اطلاعات باشد.

در مسیر باشید

کارهایتان را هر روز بررسی کنید. ببنید در مسیر اهدافتان قدم برمی‌دارید یا از مسیر منحرف شده‌اید؟ تغییرات ایجاد شده را بررسی کنید و ببینید در مسیر اصلی هستید یا خیر.

هدف اسمارت

همان‌طور که در ابتدا گفتیم اهداف باید اسمارت یا هوشنمد باشند. اهداف هوشمند چند ویژگی دارند:

برای مثال به جای اینکه بگویید «قصد دارید دور دنیا سفر کنید» آن را تبدیل به یک هدف اسمارت کنید و بگویید «من باید تا آخر ۳۱ دسامبر ۲۰۲۷ سفرم را به دور دنیا تمام کرده باشم.» مطمئنا با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام می‌دهید می‌توانید به این هدف برسید.

نکاتی در راستای هدف گذاری

اهداف خود را دقیق مشخص کنید. باید بدانید در تاریخ مشخص شده دقیقاً می‌خواهید به چه چیزی برسید. مطمئناً اهداف مختلفی خواهید داشت. برای داشتن یک برنامه بهتر و دقیق‌تر برای هدف‌های خود اولویت‌بندی کنید. این گونه فشار کمتری هم احساس خواهید کرد و می‌توانید به موارد مهم فکر کنید.

اهداف خود را بنویسید و سعی کنید برای آنها ضرب العجل قرار دهید تا مجبور باشید به آن برسید. اهداف را کوچک کنید تا دسترسی و رسیدن به آنها راحت‌تر باشد. اگر هدف بزرگی را انتخاب کنید شاید در ذهن خود رسیدن به آن را غیرممکن ببینید.

اهداف باید واقع بینانه باشند. بر اساس شرایط و توانایی خود اهدافی را تعیین کنید که بتوانید به آن برسید. زمانی هم که به هدفی رسیدید حتما به خود پاداش بدهید.

حالا که اطلاعاتی در مورد هدف‌ گذاری به‌دست آوردیم، سعی کنید اهداف خود را بنویسید و آنها را اسمارت کنید. برایشان برنامه‌ریزی کنید و سعی کنید هر روز در راستای آن حرکت کنید.

منبع: Personal Goal Setting