مدیریت استراتژیک سازمان های غیرانتفاعی

مدیریت استراتژیک را می توان از دیدگاه‌های مختلفی بررسی کرد. مطمئنا مدل‌ها و ساختارهای مختلف روش‌های مربوط به مدیریت استراتژیک می توانند بازدهی بالایی برای افراد در موقعیت‌های مختلف داشته باشند. حال این سوال به وجود می‌آید که برای رعایت این نکات باید به چه مواردی توجه کرد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا این مباحث را با هم بررسی کنیم.

مدیریت استراتژیک سازمان های غیرانتفاعی چگونه است؟

بیایید تا نگاه رابرت گرنت را در مورد مدیریت استراتژیک بررسی کنیم. از نظر این فرد، مدیریت استراتژیک به معنای برنامه ریزی بلند مدت و به صورت بالا به پایین می باشد. تفاوت‌های نسبتا جزئی میان شرکت‌های تجاری و سازمان های غیر انتفاعی وجود دارد. هر کدام از این تفاوت‌ها، یک سری ویژگی‌های خاص دارند. تکنیک های برنامه ریزی مبتنی بر پیش بینی معمولا برای کار های سنگین به کار گرفته می شود.

جالب است بدانید که با افزایش مباحث مربوط به گرایش مدیریت استراتژیک، شرکت به سمت بهره وری از منابع سود آور حرکت می کند. همچنین، شرکت مورد نظر منابع را بهتر و قوی‌تر تشخیص می‌دهد. در نتیجه، مدیریت استراتژیک سازمان های غیر انتفاعی با سازمان های انتفاعی شباهت های زیادی با هم دارند. پس، شما نمی‌توانید مباحث مربوط به مدیریت استراتژیک سازمان های غیر انتفاعی را بر روی دیگر سازمان ها اجرا کنید. چرا که این کار باعث می شود تا افراد با چالش ها و مشکلات مختلفی مواجه شوند. گاهی اوقات، این مشکلات نتیجه نهایی را به طور کامل تغییر می دهد.

پس آیا می توان مفاهیم و ابزارهای مهم و سطحی شرکت را برای سازمان های غیرانتفاعی به کار برد؟

اگر بخواهیم به این سوال یک پاسخ کوتاه بدهیم، باید بگوییم بله. جدا از بنگاه های تجاری، استراتژی در مدیریت استراتژیک سازمان های غیر انتفاعی هم اهمیت فوق العاده بالایی دارد. استفاده از یک استراتژی خوب و مناسب می‌تواند برای شما مزایای خیلی زیادی را به همراه داشته باشد. این مزایا می‌تواند شامل موارد مربوط به تصمیم گیری، دستیابی به هماهنگی و تعیین اهداف اشاره کرد. حتی گاهی اوقات ممکن است که در مدیریت استراتژیک یک سازمان غیر انتفاعی، این موارد پر اهمیت تر هم باشند.

تفاوت‌های موجود در مدیریت استراتژیک

مهم‌ترین تفاوت‌های موجود میان مدیریت استراتژیک، بین سازمان هایی مطرح می شود که در محیط های رقابتی و غیر رقابتی فعالیت می کنند. معمولا رقابتی یعنی سازمان های غیر دولتی و غیر رقابتی یعنی سازمان های معمولی و دولتی. در میان اکثر سازمان های غیر انتفاعی، معمولا مراکزی همچون مدارس خصوصی، بیمارستان های خصوصی، باشگاه های خصوصی و … برای فعالیت های خود هزینه های لازم را دریافت می کنند. ولی در عوض برخی از سازمان های دولتی همچون شهرداری ها و اداره های دولتی مختلف هزینه ای را برای دریافت یک سری از خدمات دریافت نمی کنند. خیریه ها هم برای خدمات اصلی خود، هیچ هزینه ای را دریافت نخواهند کرد. در نتیجه، مهم ترین تفاوت انواع مدیریت استراتژیک مربوط به دریافت هزینه و رقابتی بودن یا نبودن محیط مورد نظر می باشد.

نکته ای که در زمینه مدیریت استراتژیک سازمان های غیر انتفاعی شما باید به آن توجه داشته باشید، این است که در میان ابزار های تحلیلی کننده استراتژی، مواردی که مربوط به مشخص کردن اهداف سازمانی هستند که اهمیت بالایی دارند. چرا که آنها می توانند اهداف سازمانی را مشخص کنند و آنها را با اهداف و تصمیمات به طور کامل مرتبط نمایند. در ضمن، برای کسب و کار های مختلف، سود همیشه یکی از مهم ترین موارد به حساب می آید. ولی برای یک سازمان غیر انتفاعی و مدیریت استراتژیک آن، تعیین اهداف یک مسئله پیچیده به حساب می آید.

مثلا بیایید تا دانشگاه هاروارد را با هم بررسی کنیم. ماموریت دانشگاه هاروارد، خلف کردن دانش و باز کردن ذهن دانشجویان برای استفاده از فرصت های مختلف است. یعنی آنها فعالیت‌های مد نظر را باید در بهترین حالت انجام دهند.

چند سوال اساسی در بحث برنامه ریزی مدیریت یک استراتژی خوب

در عملکرد، اهداف مدیریت استراتژیک باید چگونه محقق شوند؟ آیا ماموریت دانشگاه هاروارد با سرمایه گذاری در تحصیلات عالی بهتر محقق می شود یا تحصیلات کارشناسی؟

فرآیند های مربوط به برنامه ریزی مدیریت استراتژیک سازمان هایی که به صورت غیر انتفاعی فعالیت می‌کنند، باید طوری طراحی شوند که ماموریت و اهداف را مشخص کنند. یعنی اهداف، تخصیص منابع، اهداف عملکرد و … کاملا باید همسو و هم جهت باشند. بیشتر اصول و ابزارهای به کار رفته برای پیاده سازی استراتژی برای سازمان های انتفاعی و غیر انتفاعی مشترک است. از جمله این ابزارها می‌توان به ساختارهای سازمانی، سیستم های مدیریت، تکنیک‌های مدیریت عملکرد و … اشاره کرد. هر کدام از این ساختارها، یک سری ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد خواهند داشت.

مدیریت استراتژیک سازمان می‌تواند بر روی تحلیل‌های مختلف هم موثر باشد. اگر بخواهیم از نظر تحلیل‌های بیرونی فعالیت‌های مد نظر را انجام دهیم، تفاوت خیلی کمی بین تکنیک‌های تحلیل صنعت یافت می‌شود. معمولا تکنیک های به کار رفته در سازمان های تجاری و تکنیک های خاصی مربوط به سازمان های غیرانتفاعی وجود دارند که در محیط های رقابتی حضور دارند. آنها باعث می شوند تا خدمات پولی در شرکت ها و سازمان های مختلف ارائه شود. در بسیاری از بازار های اصلی همچون سالن های نمایش یا سالن های آموزش شغلی، ممکن است اهداف و برنامه های مدیریت استراتژیک سازمان های غیرانتفاعی و انتفاعی با هم رقابت‌های خاصی داشته باشند. مسلما برای سازمان هایی که به این روش فعالیت می کنند، آنها باید اطلاعات کافی را دریافت کنند. آنها باید بدانند که فرق زیادی با بنگاه های تجاری ندارند.