اصول پنجگانه مدیریت کدام است؟

تأمین نیروی انسانی، به عنوان فعالیتی برای چیدن درست مهره‌های سازمان، در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت فناوری، افزایش وسعت کسب‌وکارها، پیچیدگی رفتار انسانی و … اهمیت بیشتری یافته است.

هدف اصلی تأمین نیروی انسانی، قرار دادن فرد مناسب در جایگاه مناسب است؛ به عبارت دیگر، چیدن مهره‌ها در جای درست خودشان.

تعریف کونتز و اودانل از تأمین نیروی انسانی:

«وظیفه مدیریتی تأمین نیروی انسانی، شامل مدیریت ساختار سازمانی از طریق انتخاب، ارزیابی و توسعه صحیح و مؤثر پرسنل برای پر کردن نقش‌های طراحی‌شده در ساختار است.»

تأمین نیروی انسانی شامل فعالیت‌های زیر می‌شود:

• برنامه‌ریزی نیروی انسانی: برآورد نیروی انسانی مورد نیاز، شامل جستجو، انتخاب افراد و جایگذاری درست آن‌ها در سازمان.
• استخدام، انتخاب و جایگذاری: فرایندی که طی آن سازمان منابع بالقوه نیروی انسانی را جذب کرده، از بین آن‌ها افراد واجد شرایط را انتخاب می‌کند و سپس آن‌ها را در مشاغل مناسب قرار می‌دهد.
• آموزش و توسعه: فرآیندی مستمر برای ارتقای دانش، مهارت و توانمندی کارکنان به منظور بهبود عملکرد آن‌ها در جهت تحقق اهداف سازمان.
• جبران خدمات: پرداخت‌های مالی و غیرمالی که سازمان در قبال خدماتی که کارکنان ارائه می‌دهند به آن‌ها پرداخت می‌کند.
• ارزیابی عملکرد: فرآیندی برای سنجش و اندازه‌گیری عملکرد واقعی کارکنان در مقایسه با عملکرد مورد انتظار.
• پاداش و انتقال: ارتقای شغلی و انتقال کارکنان به بخش‌های دیگر سازمان بر اساس شایستگی و نیازهای سازمان.

هدایت، بخشی از وظایف مدیریت است که با به کار انداختن روش‌های سازمانی برای دستیابی کارآمد به اهداف سازمان سروکار دارد. هدایت را می‌توان جرقه حیات سازمان دانست؛ زیرا برنامه‌ریزی، سازماندهی و تأمین نیروی انسانی تنها مقدماتی برای انجام کار هستند. هدایت، جنبه‌ای بین فردی از مدیریت است که مستقیماً با تأثیرگذاری، راهنمایی، نظارت و انگیزش زیردستان برای دستیابی به اهداف سازمانی سروکار دارد. هدایت دارای عناصر زیر است:

• نظارت: نظارت به معنای نظارت بر کار زیردستان توسط مافوق آن‌ها است. این عمل، شامل مشاهده و هدایت کار و کارکنان است.
• انگیزش: انگیزش به معنای ایجاد الهام، تحریک یا تشویق زیردستان برای انجام کار با جدیت است. برای این منظور می‌توان از مشوق‌های مثبت، منفی، مالی و غیرمالی استفاده کرد.
• رهبری: رهبری را می‌توان فرآیندی تعریف کرد که طی آن مدیر، کار زیردستان را در جهت مطلوب هدایت و تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• ارتباطات: ارتباطات، فرآیند انتقال اطلاعات، تجربه، عقیده و غیره از فردی به فرد دیگر است. ارتباطات، پل ایجاد تفاهم است.

کنترل: سنجش برای اطمینان از حرکت در مسیر درست

در نهایت، آخرین اصل از اصول پنجگانه مدیریت کنترل است. کنترل، به معنای اندازه‌گیری میزان دستیابی به اهداف در مقایسه با استانداردها و اصلاح انحرافات احتمالی برای اطمینان از دستیابی به اهداف سازمانی است.

هدف کنترل، اطمینان از انجام همه امور مطابق با استانداردها است. یک سیستم کنترل کارآمد به پیش‌بینی انحرافات قبل از وقوع آن‌ها کمک می‌کند.

تعریف تئو هایمن از کنترل:

«کنترل فرآیند بررسی پیشرفت مناسب یا نامناسب به سمت اهداف و در صورت لزوم، اقدام برای اصلاح هرگونه انحراف است.»

تعریف کونتز و اودانل از کنترل:

«کنترل، اندازه‌گیری و اصلاح فعالیت‌های عملکردی زیردستان به منظور اطمینان از حصول به اهداف و برنامه‌های مورد نظر سازمان است.»

بنابراین، کنترل شامل مراحل زیر است:

• تعیین استانداردهای عملکرد
• اندازه‌گیری عملکرد واقعی
• مقایسه عملکرد واقعی با استانداردها و یافتن انحرافات احتمالی
• اقدام اصلاحی

نتیجه گیری

به عنوان یک مدیر، برای دستیابی به رضایت شغلی بیشتر و موفقیت در حرفه خود، باید خود را با چشم‌انداز، رسالت، استراتژی‌ها، رهبری، سیستم‌ها، ساختار و فرهنگ سازمان خود هماهنگ کنید. در تمام کارهایی که انجام می‌دهید، با افراد منصفانه و صادقانه رفتار کنید و تمام تلاش خود را برای پیروی و پذیرش اصول اخلاقی و ارزش‌های محوری سازمان خود و همچنین ارزش‌های خودتان به کار بگیرید. گفته‌ها و کردار شما باید همسو باشد و به یاد داشته باشید که افراد شما را زیر نظر دارند و نحوه عملکردتان را مشاهده می‌کنند. حداکثر تلاش خود را برای تیم‌ها، سازمان و مشتریان خود به کار گیرید. یک مدیر مؤثر باشید تا به نتایج عملکردی مطلوب برای سازمان خود دست یابید و اعتماد و روابط مثبت با کارکنان خود ایجاد کنید.