مشاوره استراتژی چیست و مشاوران استراتژی چه کسانی هستند؟

تصور کنید مدیر یک مجله محبوب هستید و شرایطی پیش آمده که شما را در یک دو راهی قرار داده است. از یک طرف، شاهد افزایش بازدید وب‌سایت خود هستید و از طرف دیگر، با کاهش فروش نسخه‌های چاپی مجله مواجه شده‌اید. شما به طور کامل با نحوه کار نشریات آنلاین، و در کل تجارت آنلاین آشنا نیستید و این تغییر شما را در تنگنا قرار داده است. باید به سرعت راهی برای حل این مشکل پیدا کنید، اما نمی‌دانید از کجا شروع کنید. اینجاست که اهمیت مشاوره استراتژی و نقش مشاوران استراتژی به چشم می‌آید.

درواقع در چنین شرایطی، یک راه‌حل مناسب می‌تواند استخدام یک «مشاور استراتژی» باشد. مشاوران استراتژی در تقریبا تمام صنایع حضور دارند و می‌توانند دیدگاهی خارجی و کارشناسانه در مورد چالش‌های کسب و کار به شما ارائه دهند. آن‌ها با نگاهی نوآورانه و بی‌طرفانه به مسائل پیچیده می‌پردازند و اطمینان حاصل می‌کنند که کسب و کارها در تصمیم‌گیری‌های مهم، همه جوانب را در نظر بگیرند.

مشاوره استراتژی چیست؟

نیاز به مشاوره استراتژی زمانی حس می‌شود که افراد فعال در کسب و کار، اعم از مدیران عامل، هیئت مدیره یا تیم مدیریت، برای دریافت دیدگاه خارجی و کارشناسانه در مورد چالش‌های پیش روی خود، بخواهند از یک شخص ثالث کمک بگیرند. مشاوران استراتژی معمولاً دانش قابل توجهی در مورد صنعت مربوطه دارند و انتظار می‌رود که مسائل تجاری سطح بالا را به طور عینی ارزیابی کنند. آن‌ها دید جامعی به مشکلات خاص شرکت‌ها دارند و در مورد نحوه برخورد با آن‌ها مشاوره ارائه می‌دهند.

مشاوران استراتژی چه کاری انجام می‌دهند؟

زمانی که یک مشاور استراتژی پروژه جدیدی را بر عهده می‌گیرد، به طور معمول کار خود را با انجام یک تحلیل عمیق از اهداف و برنامه‌های کسب و کارِ مشتری آغاز می‌کند. هدف از این تحلیل، درک این موضوع است که آیا رویه‌های فعلی شرکت با اهداف مورد نظر آن‌ها همسو است یا خیر. بر اساس تحلیل انجام شده، مشاور استراتژی توصیه‌های راهبردی ارائه می‌دهد که شرکت می‌تواند برای دستیابی به نتایج بهتر آن‌ها را اجرا کند.

علاوه بر تحلیل کسب و کار، مشاوران استراتژی می‌توانند در زمینه تحقیقات بازار و چشم‌انداز رقابتی نیز به مشتریان خود مشاوره دهند. این امر به شرکت‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرند که به سلامت کلی کسب و کار آن‌ها منجر شود.

در همکاری با یک مشاور استراتژی، یک شرکت می‌تواند در زمینه‌های زیر راهنمایی دریافت کند:

• مشاوره بودجه‌بندی: بررسی بهترین ورودی‌های مالی و مشاوره برای کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد.

• استراتژی‌های تولید: توصیه‌هایی برای افزایش کارایی در فرآیند تولید محصول.

• مدیریت فرصت‌ها: شناسایی فرصت‌های جدید برای کسب درآمد یا ارائه محصولات جدید.

پس از ارائه توصیه‌های مناسب به مشتریان، مشاوران ممکن است فرصت داشته باشند تا از فرآیند اجرای استراتژی‌ها نیز پشتیبانی کنند.

مثال مشاوره استراتژی

در مثال مشاوره استراتژی، یک مشاور استراتژی با تخصص در تحول دیجیتال می‌تواند به آن مجله در تصمیم‌گیری برای پیش‌روی کمک کند. اولین قدم مشاور پس از شروع همکاری، آشنایی عمیق با عملکرد مجله است. آن‌ها ترافیک وب‌سایت، منابع آن، داده‌های فروش نسخه‌های چاپی را برای یافتن روندها تجزیه و تحلیل می‌کنند و همچنین یک تحلیل رقابتی عمیق بر روی نسخه‌های چاپی و وب‌سایت رقبای اصلی شرکت انجام می‌دهند.

مشاور استراتژی به مسائلی مانند کافی بودن درآمد تبلیغات وب‌سایت برای جبران ضرر ناشی از کاهش فروش اشتراک‌ها رسیدگی می‌کند. آن‌ها می‌توانند برای بررسی توانایی زیرساخت فناوری اطلاعات شرکت در مدیریت ترافیک وب‌سایت بیشتر، اطلاعاتی را جمع‌آوری کنند. همچنین می‌توانند پیش‌بینی آگاهانه‌ای در مورد اینکه آیا خوانندگان همچنان چند سال بعد به مجلات چاپی شرکت علاقه‌مند خواهند بود، انجام دهند.

با در اختیار داشتن این اطلاعات، مشاور یک رویکرد دو جانبه را برای بهره‌برداری از ترافیک وب‌سایت مجله و سازگاری با رفتار خوانندگان پیشنهاد می‌کند. اول، شرکت باید برای بهبود تجربه خواننده و تقویت سئوی خود، وب‌سایت را مجددا طراحی کند. پس از بهینه‌سازی محتوای وب، آن‌ها می‌توانند مرحله دوم را اجرا کنند – سیستم محتوای اشتراکی (محتوایی که با پرداخت هزینه قابل درسترس است) که به خوانندگان وفادار اجازه می‌دهد با پرداخت هزینه ماهانه‌ی کمی، به محتوای بیشتری دسترسی داشته باشند.

مشاور این پیشنهاد را همراه با پیش‌بینی داده‌ها برای نشان دادن درآمد قابل دستیابی و چگونگی حمایت این استراتژی از رشد شرکت، به مدیران شرکت انتشاراتی ارائه می‌دهد. پس از موافقت تیم اجرایی با استراتژی، مشاور می‌تواند در مورد برنامه اجرایی با مدیریت همکاری کند.

چرا مشاوره استراتژی؟

ممکن است مفهوم «مشاوره استراتژی» سوالاتی را برای برخی ایجاد کند.

• چرا شرکت‌ها به متخصصان خارجی نیاز دارند؟
• آیا مدیران شرکت‌ها نباید خودشان در صنعت‌شان متخصص باشند؟
• آن‌ها نمی‌توانند از کارمندان داخلی خود برای رسیدگی به چنین مسائلی کمک بگیرند؟

پاسخ به همه این سوالات عمدتاً به تمرکز و بی‌طرفی مربوط می‌شود.

در مثال بالا، یک مشاور استراتژی صرفاً بر روی موضوع گذار نشریه از چاپ به دیجیتال و پیامدهای این تغییر تمرکز می‌کرد. مدیران شرکت نمی‌توانستند چنین کاری انجام دهند. آن‌ها شرکتی را برای اداره کردن دارند و فرصت تمرکز بر روی موضوعات خاص را ندارند.

مشاوران استراتژی همچنین بینشی واقع‌گرایانه ارائه می‌دهند که همیشه نمی‌توان از افراد درون شرکت انتظار داشت آن را داشته باشند. هیئت مدیره، مدیران عامل و سایر مدیران، سهام شخصی در کسب و کار خود دارند. این سهام اغلب با سوگیری‌ها و پیش‌فرض‌هایی همراه است که می‌تواند قضاوت آن‌ها در مورد مسائل خاص را تحت‌الشعاع قرار دهد. یک مشاور استراتژی دیدگاهی خارجی به ارمغان می‌آورد. آن‌ها تحت تأثیر سرمایه‌گذاری شخصی در شرکت نیستند. قضاوت آن‌ها باید شفاف و بی‌طرفانه باشد. به این ترتیب، مدیران می‌توانند از منبعی نظر دریافت کنند که عاری از احساسات و حساسیت‌های شخصی است.

چگونه وارد دنیای مشاوره استراتژی شویم؟

ورود به دنیای مشاوره استراتژی نیازمند تلاش و پشتکار است. در این مسیر باید به نکات زیر توجه داشته باشید:

تحصیلات مناسب:

• داشتن مدرک تحصیلی حداقل لیسانس، ترجیحا در رشته مدیریت بازرگانی یا رشته‌های مشابه، برای ورود به این حوزه الزامی است. اما مدرک لیسانس به تنهایی کافی نیست و تضمینی برای موفقیت نخواهد بود.

• بسیاری از شرکت‌های مشاوره استراتژی، فارغ‌التحصیلان دارای مدرک MBA را ترجیح می‌دهند. آن‌ها به دنبال افرادی باتجربه و با دانش قوی در زمینه مدیریت کسب و کار، مهارت‌های تحلیلی بالا و توانایی حل مسئله اثبات‌شده هستند.

• در طول تحصیل، شرکت در دوره‌های کارآموزی، به ویژه در شرکت‌های مشاوره یا صنایع پرتقاضا، بسیار مفید است. این دوره‌ها به شما کمک می‌کند تا تجربه لازم برای ورود به این حوزه را کسب کنید.

تجربه کاری:

• یک مشاور استراتژی موفق نیازمند دانش و مهارت قابل توجهی در زمینه کسب و کار و مشاوره است.

• داشتن رفتار حرفه‌ای در جلسات و اتاق‌های فکر الزامی است. شما باید بتوانید با مدیران ارشد ارتباط برقرار کرده و به طور مؤثر با آن‌ها صحبت کنید.

• تصمیم‌گیری‌های دشوار، بخش جدایی ناپذیر از ماهیت یک مشاور استراتژی بودن است. اعتماد به نفس و قضاوت صحیح برای ارائه توصیه‌های منطقی و عملی و همچنین توانایی توضیح شفاف و روشن پشتوانه این توصیه‌ها، از ویژگی‌های ضروری مشاوران استراتژی به شمار می‌رود.

• این مهارت‌ها ذاتی نیستند و با تجربه به دست می‌آیند. به همین دلیل، اغلب برای کسب این مهارت‌ها به چندین سال سابقه کاری در زمینه کسب و کار و مشاوره نیاز است.

• همچنین به خاطر داشته باشید که مشاوران استراتژی اغلب در حوزه‌های خاص و موضوعات ویژه کسب و کار، متخصص هستند.

• مدیران باید به تصمیماتی که شما می‌گیرید، اعتماد داشته باشند. اگر می‌خواهید برای یک شرکت دارویی تصمیمات سرنوشت‌سازی بگیرید، بدون اینکه سابقه‌ای در آن صنعت داشته باشید، به احتمال زیاد آن‌ها شما را جدی نمی‌گیرند. همین موضوع در مورد یک مشاور استراتژی بدون تجربه در زمینه پیاده‌سازی فناوری که می‌خواهد با شرکتی در این زمینه همکاری کند، نیز صدق می‌کند.

شناخت چشم‌انداز دنیای مشاوره:

پیش از ورود به این حوزه، شناخت گذشته و آینده‌ی مشاوره استراتژی بسیار مهم است.

• از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۹، حوزه‌ی مشاوره با رشدی بی‌سابقه مواجه شد و ارزش آن در سطح جهانی به ۱۶۰ میلیارد دلار رسید.

• همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ باعث کاهش ۱۹ درصدی رشد این حوزه در سطح جهان شد. با این حال، با تغییر رویکرد بسیاری از شرکت‌ها و صنایع به نحوه‌ی کار در بلندمدت، فرصت‌های بیشتری برای مشاوران جهت کمک به شرکت‌ها در نوآوری و ایجاد چشم‌اندازی جدید برای آینده‌ی کسب و کار به وجود آمده است.

آشنایی با شرکت‌های مشاوره استراتژی:

شرکت‌های مشاوره استراتژی به دو دسته تقسیم می‌شوند. یک دسته، شرکت‌هایی هستند که به طور انحصاری خدمات مشاوره استراتژی ارائه می‌دهند که به آن‌ها «شرکت‌های تخصصی» گفته می‌شود. دسته‌ی دیگر، شرکت‌هایی هستند که مشاوره استراتژی را به عنوان یکی از خدمات خود در کنار سایر خدمات ارائه می‌دهند.

• سه شرکت خارجی پیشرو در حوزه‌ی مشاوره استراتژی تخصصی عبارتند از مکینزی اند کمپانی، گروه مشاوره بوستون و بین اند کمپانی.

• اگر به دنبال ورود به حوزه‌ی مشاوره استراتژی هستید، آشنایی با نام‌های جهانی بسیار ارزشمند است. این شرکت‌ها می‌توانند نقاط شروع خوبی برای افزایش اطلاعات‌تان و به روز بودن در سطح جهانی در ورود شما به دنیای پر پیچ و هم مشاوره استراتژی باشد.

چگونه در دنیای مشاوره استراتژی موفق شویم؟

اکنون ممکن است سوال کنید که پس از ورود به حوزه‌ی مشاوره، چگونه باید متمایز شوم؟

اولین قدم برای موفقیت در این حوزه، انتخاب یک حوزه‌ی تخصصی است. در کدام بخش از کسب و کار بیشترین دانش را دارید؟ آیا در حل مشکلات خاصی مهارت دارید؟ بهترین مشاوران می‌توانند از تخصص خود برای دستیابی به نتایج مطلوب برای مشتریان خود استفاده کنند. هنگام ورود به این حوزه، به ارزش‌هایی که به ارمغان می‌آورید، خوب فکر کنید.

ارائه ارزش به تنهایی برای جلب مشتریان کافی نیست. شما باید بتوانید ارزش خود را برای ادامه‌ی جذب مشتریان جدید، به اثبات برسانید. این کار می‌تواند از طریق اشتراک نظرات رهبری ارزشمند، مطالعات موردی یا داشتن لیستی از توصیه‌نامه‌های مشتریان و پروژه‌های قبلی باشد. مشاوران موفق باید بتوانند ارزش خود را نشان دهند و ثابت کنند که بهترین گزینه برای حمایت از مشتریان بالقوه هستند.

علاوه بر این، برای موفقیت در حوزه‌ی مشاوره، به‌روز نگه داشتن مهارت‌ها بسیار مهم است. در سال ۲۰۲۰، ۴۳.۵ درصد از شرکت‌های مشاوره، نیاز به مهارت‌های جدید را به عنوان مهم‌ترین چالش خود عنوان کردند. برای پیشرو بودن در این عرصه، به دنبال راه‌هایی برای بهبود مهارت‌های تحلیلی و حل مسئله خود باشید.

مشاوره استراتژی حوزه‌ای مهیج است که نقشی مهم در دنیای کسب و کار، برای ارائه شفافیت به کسب و کارها و کمک به آن‌ها برای ماندن در مسیر درست، ایفا می‌کند. به دست آوردن شغل در این حوزه کار ساده‌ای نیست، اما با تحصیلات مناسب، تجربه‌ی مرتبط، مهارت‌های قوی در حل مسئله و تلاش مداوم می‌توانید خود را برای موفقیت آماده کنید.

منبع: hubspot