تفاوت بین اسکرام و چابک چیست؟

تفاوت اصلی بین اسکرام و چابک این است که چابک یک سبک مدیریت پروژه است و اسکرام یکی از چندین روش مختلف برای اجرای آن سبک است.

چابک در مقابل اسکرام: چگونه بهترین روش را انتخاب کنیم

احتمالاً با اصطلاحات اسکرام و چابک به صورت جایگزین برخورد کرده‌اید که می‌تواند گیج‌کننده باشد. بیایید نگاهی دقیق‌تر به ویژگی‌های منحصر به فرد اسکرام و چابک بیندازیم و اینکه چگونه و چه زمانی باید آن‌ها را اجرا کنیم.

چابکی یک رویکرد به مدیریت پروژه است که بر تکمیل پروژه‌ها در بخش‌های کوچک تاکید دارد. این روش اغلب برای پروژه‌هایی استفاده می‌شود که انتظار تغییر یا عدم قطعیت در آن‌ها وجود دارد.

از طرف دیگر، اسکرام یکی از چندین روش چابکی است. اسکرام را بیشتر به عنوان ساختار واقعی در نظر بگیرید که تیم‌ها می‌توانند از آن برای عملی کردن اصول چابکی استفاده کنند. اسکرام یک روش چابک محبوب است و استفاده از آن در حال افزایش است.

چابک در مقابل اسکرام: چگونه بهترین روش را انتخاب کنیم - مشاوره مدیریت رخ

چابکی در مقابل اسکرام

فهرست مطالب

1 چابکی در مقابل اسکرام
2 چابک در مقابل اسکرام
3 چابک یا اسکرام: کدام را انتخاب کنید؟
4 اسکرام در مقابل کانبان

تفاوت اصلی بین اسکرام و چابکی این است که چابکی یک سبک مدیریت پروژه است و اسکرام یکی از چندین روش مختلف برای اجرای آن سبک است.

چابکی چیست؟

چابک یا اجایل یک رویکرد یا فلسفه برای مدیریت پروژه است که هدف آن دستیابی به یک هدف در بخش‌های کوچک است. بنابراین، به جای یک رونمایی یا راه‌اندازی بزرگ، یک پروژه چابک شامل بخش‌های کوچک‌تری از وظایف است که می‌تواند به طور مداوم در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر تحویل داده شود. این کار برای تیم‌های پروژه آسان‌تر می‌شود تا با تغییر اولویت‌ها سازگار شوند، به مشکلاتی که پیش می‌آیند واکنش نشان دهند و هزینه، زمان و ناکارآمدی‌ها را کاهش دهند.

برای اینکه اصول چابکی را در یک شرکت یا پروژه بگنجانید، باید از یک چارچوب یا روش خاصی برای اجرای آن‌ها استفاده کنید. محبوب‌ترین آن‌ها اسکرام است. سایرین شامل کانبان، روش Crystal، برنامه‌نویسی شدید (Extreme Programming) و همچنین چندین روش ترکیبی دیگر می‌شوند.

چهار ارزش محرک فلسفه‌ی چابکی مدیریت پروژه عبارتند از:

افراد و تعاملات بر فرآیندها و ابزار
نرم‌افزار در حال کار بر مستندات جامع
همکاری با مشتری بر مذاکره بر سر قرارداد
پاسخ به تغییر بر پیروی از یک برنامه

ریشه‌های چابکی در توسعه‌ی نرم‌افزار است، اما اکنون در بسیاری از صنایع مختلف، از جمله فناوری، بازاریابی، طراحی و امور مالی استفاده می‌شود. حتی بسیاری از صنایع که به سبک‌های سنتی مدیریت پروژه مانند ساخت‌وساز متکی بوده‌اند، شروع به گنجاندن شیوه‌های چابکی در کار خود کرده‌اند.

بنیان‌گذاری چابکی

چابکی به طور رسمی در سال ۲۰۰۱ با ایجاد “مانیفست چابکی” شکل گرفت. هفده مدیر پروژه توسعه‌ی نرم‌افزار در یک روز سرد ماه فوریه در کوه‌های Wasatch یوتا گرد هم آمدند تا مجموعه‌ای از اصول را ایجاد کنند که به اعتقاد آن‌ها منجر به جوامع سازمانی بهتر می‌شد. حاصل این گردهمایی، چهار ارزش چابکی و دوازده اصل چابکی بود که به طور کلی “مانیفست چابکی” نامیده می‌شود. اکنون، چابکی در بسیاری از صنایع و تیم‌های فراتر از توسعه‌ی نرم‌افزار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چه زمانی باید از چابک استفاده کنید

چابکی برای پروژه‌های در حال انجام و پروژه‌هایی که برخی جزئیات از همان ابتدا مشخص نیستند، بسیار مناسب است. این امر باعث می‌شود چابکی برای صنایعی که با تغییرات مداوم یا غیرقابل پیش‌بینی سر و کار دارند یا تیم‌هایی که محصول جدیدی ایجاد می‌کنند، مناسب باشد. شیوه‌های مدیریت پروژه سنتی‌تر مانند واترفال ممکن است برای پروژه‌هایی با محدودیت‌های سخت مانند زمان مشخص یا بودجه ثابت، مانند برنامه‌ریزی رویداد، بهتر عمل کنند.

اسکرام چیست؟

اسکرام یک روش چابک است که برای توسعه‌ی محصولات در محیطی که مستعد تغییر است، طراحی شده‌است.

در اسکرام، چرخه‌های تحویل “اسپرینت” نامیده می‌شوند و به طور کلی یک تا چهار هفته طول می‌کشند. کار به صورت افزایشی انجام و بر اساس کارهای قبلی بنا می‌شود. تیم‌های اسکرام معمولاً کوچک هستند و به طور معمول از سه تا نه نفر را شامل می‌شوند که یک اسکرام‌مستر و یک صاحب محصول را نیز در بر می‌گیرند. ارتباط با اعضای تیم و ذی‌نفعان به صورت مداوم است تا بازخورد همیشگی وجود داشته باشد و بتوان تغییرات لازم را اعمال کرد.

اسکرام رایج‌ترین روش چابک مورد استفاده است. طبق گزارش منتشر شده در سال ۲۰۲۱، حدود ۶۶ درصد از کاربران چابکی، اسکرام را اجرا می‌کنند، در حالی که ۱۵ درصد از مشتقات اسکرام، اسکرام‌بان و ترکیبی از اسکرام و برنامه‌نویسی شدید (Scrum/XP) استفاده می‌کنند.

اسکرام بر سه رکن اصلی بنا شده است:

شفافیت: تمام بازیگران درگیر، دسترسی کامل به اطلاعات، از جمله پیشرفت و اهداف، دارند.
انطباق‌پذیری: پروژه و کار می‌توانند بر اساس اولویت‌های جدید تغییر کنند.
بازرسی: تیم تلاش می‌کند تا به طور مداوم محصول و فرآیند را بهبود بخشد.

و پنج ارزش:

شجاعت
تمرکز
تعهد
احترام
گشودگی

چه زمانی از اسکرام استفاده کنیم

اسکرام برای مدیریت پروژه‌های پیچیده در محیط‌های در حال تغییر عالی است. اسکرام مانند بسیاری از روش‌های چابک، برای صنایعی که دائماً در حال تغییر هستند یا برای پیشبرد پروژه‌های جدید مناسب است. اگر با الزامات ثابت یا سازمانی که همکاری بدون مانع بین بخش‌های مختلف را امکان‌پذیر نمی‌کند، سر و کار دارید، ممکن است رویکرد سنتی‌تر برای شما مفیدتر باشد.

چابک در مقابل اسکرام

اسکرام بخشی از چتر بزرگ‌تر چابکی است؛ چابک رویکردی به مدیریت پروژه است و اسکرام روشی است که می‌توانید برای اجرای آن به کار بگیرید. اسکرام در برخی موارد بازتاب‌ اصول چابکی است و در عین حال ویژگی‌های منحصربه‌فردی نیز دارد که آن را در درون این فلسفه متمایز می‌کند.

در اینجا شباهت‌های کلیدی بین اسکرام و چابکی آورده شده است که باعث می‌شود اسکرام یک فرایند کاملاً چابک باشد:

چرخه‌های توسعه‌ی کوتاه‌مدت
تمرکز بر افراد، همکاری و ارتباطات
توانایی تطبیق با تغییرات و بازخورد

در ادامه عواملی که اسکرام را از سایر روش‌های چابک متمایز می‌کند، ذکر شده است:

کار در قالب اسپرینت‌های یک تا چهار هفته‌ای سازماندهی می‌شود.
یک بک‌لاگ محصول، فهرستی از کارهایی که باید انجام شود را نگه می‌دارد.
نقش‌ها به اسکرام‌مستر، صاحب محصول و تیم توسعه تقسیم می‌شوند.
اعضای تیم جلسات کوتاه به‌روزرسانی روزانه اسکرام را برگزار می‌کنند.

چابک یا اسکرام: کدام را انتخاب کنید؟

خب، پاسخ کوتاه این است که مجبور نیستید یکی را انتخاب کنید! انتخاب اسکرام به طور اجتناب‌ناپذیری به این معنی است که از اصول چابک استفاده می‌کنید، زیرا چابکی یک فلسفه‌ی کلی است. اسکرام همچنین روشی رایج است و می‌تواند راه‌ خوبی برای شروع اجرای چابکی با تیم شما باشد. با این حال، می‌توانید از روش‌های چابکی دیگری مانند کانبان و برنامه‌نویسی شدید (XP) نیز استفاده کنید.

اسکرام در مقابل کانبان

کانبان اسم خود را از کلمه‌ی ژاپنی به معنای “تابلو” گرفته است. این روش از یک تابلو (مجازی یا فیزیکی) استفاده می‌کند که به ستون‌هایی تقسیم شده است که نشان‌دهنده‌ی فازهای مختلف یک پروژه هستند. با پیشرفت پروژه، یک استیکی نوت یا کارتی که نشان‌دهنده‌ی پروژه است به فاز بعدی منتقل می‌شود تا زمانی که پروژه تکمیل شود. این روش عالی است تا به صورت بصری فرآیند را مشاهده کرد و گلوگاه‌ها را شناسایی کرد.

برخلاف اسکرام، کانبان تأکید کمتری بر بازه‌های زمانی ثابت دارد و کار به طور مداوم در جریان است. نقش‌هایی مانند صاحب محصول از همان ابتدا تعیین نمی‌شوند. بسیاری از مدیران پروژه مفاهیم اسکرام و کانبان را در یک روش ترکیبی به نام اسکرام‌بان با هم ترکیب می‌کنند.