اصول اخلاق کاری در محل کار: الزامات و بهترین شیوه ها برای کارکنان و مدیران

اخلاق در محیط کار مجموعه‌ای از کدهای اخلاقی است که رفتار کارکنان را به سمت درست بودن هدایت می‌کند. درک این نکته مهم است که الزامات اخلاقی در محیط کار می‌تواند رفتارهای مثبت کارکنان را تحریک و منجر به رشد سازمانی ‌شود، همانطور که رفتار غیراخلاقی در محل کار می‌تواند الهام بخش سرفصل‌های مخربی باشد که منجر به نابودی سازمان می‌شود. لذا بهتر است قوانینی را به عنوان قواعد اخلاقی در محیط کار در نظر بگیریم و از مجموعه خود بخواهیم طبق این قوانین رفتار کنند تا همه چیز در یک چارچوب مناسب پیش رود.

ویژگی‌‌های اصلی اخلاق کاری کارکنان

• وقت شناسی: تکمیل پروژه ها در زمان مقرر، حضور به موقع، پیروی از پروتکل زمان استراحت و اطلاع رسانی به موقع به سرپرستان در مورد چالش‌ها و مشکلات، همه تلاش هایی هستند که به ارزش زمان در محل کار احترام می گذارند لذا به آنها پایبندیم.
• مسئولیت پذیری: همه باید در تلاش‌های کاری خود پاسخگو باشیم، به این معنی که مسئولیت پروژه‌های در حال انجام را پذیرفته و در صورت لزوم مسئولیت اشتباهات را بر عهده میگیریم.
• تمرکز: برای انجام کارآمد یک کار، باید متمرکز بمانیم و از حواس‌پرتی‌هایی همچون گپ زدن، رسانه‌های اجتماعی، فناوری و غیره دوری میکنیم.
• ابتکار: این زمانی است که بدون اینکه از ما خواسته شود، کاری سازنده یا مفید برای شرکت انجام می دهیم. کارمندان قوی مانند ما، به علامت زدن آیتم های فهرست کارها اهمیت نمی دهند، بلکه به انجام کارهایی که باید برای بهبود سازمان انجام شود اهمیت می‌دهند لذا نشان دادن ابتکار عمل در تلاش‌های کاری به مدیریت نشان می‌دهد که ما برای موفقیت ارزش قائل هستیم.
• بهره‌وری: بهره‌وری به توانایی ما برای غلبه بر عوامل حواس پرتی، نادیده گرفتن تأثیرات خارجی و غلبه بر موانعی بستگی دارد که ما را از انجام وظیفه باز می دارد.
• حرفه‌ای بودن: هماهنگی با فرهنگ کاری یعنی آن دسته از ما که حرفه‌ای ظاهر می‌شوند و کار خود را جدی می گیرند، به دیگران احترام می گذارند و پوشش مناسب در محل کاری خود دارند.

• فداکاری: فداکاری به معنای ثبات و آمادگی برای انجام وظایف روزانه است البته همراه با حفظ تمرکز و بهره‌وری.
• تمایل به بهبود: از بازخوردها و لحظات یادگیری استقبال میکنیم که نشان می‌دهند مایل به کار برای رشد در حرفه خود هستیم.
• پیروی از قوانین سازمان: به بند های نوشته و نانوشته قرارداد پایبند هستیم به موارد زیر نیز که از جمله آنهاست پایبندیم:
  • تأخیر در ورود به محل کار یا تعجیل در خروج را بجز در موارد خاص نمی پسندیم
  • چگونگی لباس پوشیدن برایمان مهم است
  • رعایت سلسله مراتب در صورت بروز مشکل امری ضروری است
  • مرخصی استعلاجی و بصورت کلی مرخصی روالی دارد مانند معرفی فرد جایگزین و .. که بدان پایبندیم.
•  ارتباط مؤثر: در هنگام مواجهه با مشکلات در محیط کار، ارتباط مؤثر برای پیشگیری از سوء تفاهمات، اهمیت بسیار زیادی دارد لذا بطور موثر با همکاران ارتباط میگیریم.
•  ایجاد روابط حرفه‌ای: روابط حرفه‌ای بین کارکنان در سطوح سازمانی مختلف، به اشتراک‌گذاری ایده‌ها و انتقال دانش به پرسنل کم‌تجربه‌تر را راحت‌تر و کارآمدتر خواهد کرد ما نیز از این روابط حرفه ای استقبال میکنیم.
• حرفه‌ای‌گری/استانداردها: استانداردهایی حرفه‌ای وجود دارد که تمامی رفتارها در محیط کار را شامل می‌شوند. برای مثال، استفاده از کلمات غیررسمی در یک محیط کار رسمی، رفتاری بسیار غیرحرفه‌ای است که ما از آن پرهیز میکنیم.
• قابل اعتماد بودن: هرگز در محیط کار، اقدامی انجام نمی دهیم که اعتماد مافوق را از دست بدهیم. فراموش نمی کنیم که ما کارمند سازمان هستیم و برای کاری که انجام می دهیم، حقوق میگیریم. بنابراین، کارفرما از ما انتطار دارد که کار خود را با بهترین کیفیت و کاملا به موقع، انجام دهیم.
• شروع کردن کارها بدون اینکه کسی از ما بخواهد: اگر احساس کنیم کارها در شرکت مطابق برنامه پیش نرفته و می‌توانیم کاری برای کمک به این وضعیت، بدون اینکه کسی از ما بخواهد، انجامش دهیم. به یاد داریم، که سازمان همانند یک کشتی است که همه کارکنان و کارفرمایان در آن حضور دارند؛ با غرق شدن کشتی، همه غرق خواهند شد. بنابراین، منتظر خواهش یا دستور کسی برای کمک کردن نیستیم.
• احترام‌گذاشتن به همکاران: هیچ اهمیتی ندارد که یک کارآموز رو به رشد هستیم یا یک مدیر رده بالا؛ ما باید همیشه برخوردی مؤدبانه با همکاران خود داشته باشیم و به آن‌ها احترام بگذاریم. اگر مدیر هستیم، رفتار مؤدبانه با اعضای تیممان، سبب افزایش بازدهی نیروها خواهد شد. انتقاد سازنده و صحبت کردن مودبانه با اعضای تیم، حتی زمانی که کارشان را به طور بی‌نقص انجام نمی‌دهند، سبب خواهد شد که آن‌ها در آینده، تلاش بیشتری انجام دهند و عملکرد بهتری داشته باشند لذا به عنوان مدیر در بهین رهکار به اینگونه موارد دقت داریم.
• کار کردن هوشمندانه: وظیفه اخلاقی ما این نیست که فقط سخت کار کنیم، بلکه ما در قبال هوشمندانه کار کردن نیز مسئول هستیم.

رایج‌ترین رفتارهای غیراخلاقی کارمندان

• کسب اعتبار در نتیجه تلاش دیگران
• آزار یا سوء استفاده کلامی
• خشونت
• انجام کارهای غیرمرتبط در ساعات کاری
• استراحت‌های طولانی در ساعات کاری
• سوء استفاده از منابع سازمان
• آزار جنسی
• کارمندانی که در محل کار با رفتار خاصی مواجه می‌شوند، چه از طریق حمایت، دوستی، یا روابط جنسی و/یا عاشقانه و غیراخلاقی هستند که باید توسط همکاران گزارش شود.
• انتشار شایعات نادرست در مورد همکاران، پروژه‌ها و برنامه‌های شرکت یا هر چیز دیگری که مربوط به فرهنگ کاری باشد، هم غیراخلاقی است و هم نشان دهنده این است که نمی‌توان به یک کارمند در مورد صلاحدید و حفظ حریم خصوصی اعتماد کرد.
• عدم صداقت می‌تواند به روش‌های مختلف ظاهر شود، مثل کسب اعتبار برای گرفتن کار دیگران یا دادن اطلاعات گمراه کننده در مورد پیشرفت یک پروژه. عدم صداقت به اشکال مختلف ظاهر می شود و یکی دیگر از ویژگی هایی است که می‌تواند شغل یک کارمند را از مسیر خارج کند.
• خودخواهی و فکر کردن فقط به منافع خود، حتی در موقعیت‌های به ظاهر بی‌اهمیت مانند احتکار لوازم اداری، درست نکردن قهوه یا پر کردن مجدد کاغذ چاپگر، رفتاری مناسب برای همکاری نیست و بی‌ملاحظگی تلقی می‌شود.

رایج‌ترین رفتارهای غیراخلاقی مدیران

• تبعیض جنسیتی یا نژادی
• درخواست رابطه جنسی از کارکنان زیردست
• درخواست اضافه‌کاری‌های بیش از حد از کارکنان
• عدم پرداخت اضافه‌کاری
• تبعیض قائل شدن بین دوستان و آشنایان با دیگر کارکنان
• ایجاد فضای کاری غیردوستانه
• انتظارات غیرواقعی

در این مطلب، به بررسی اهمیت اخلاق در محیط کار و تأثیر آن بر موفقیت سازمان پرداختیم. آموختیم که کارکنان اخلاقی با ویژگی هایی مانند وقت شناسی، مسئولیت پذیری، تمرکز و … به پیشرفت سازمان کمک می کنند. در مقابل، رفتارهای غیراخلاقی مانند تنبلی، بی ادبی و … می تواند ضررهای جبران ناپذیری به بار آورد.

بنابراین، التزام به اصول اخلاقی در سطوح مختلف سازمان، از جمله کارکنان و مدیران، امری ضروری است. با ایجاد یک محیط کاری اخلاقی، می توانیم شاهد افزایش بهره وری، تعهد و نوآوری در سازمان باشیم و در نهایت به اهدافمان دست پیدا کنیم.